Pareto và nguyên tác quản lý doanh nghiệp

20% làm việc nhưng mang lại 80% hiệu quả hoặc 20% khách hàng mục tiêu mang lại 80% doanh số thì tập trung vào đó.

Pareto là gì? Do ai là người đưa ra nguyên tắc này: Pareto, hay còn gọi là quy tắc 80/20, là một nguyên tắc kinh tế và thống kê cho rằng 80% kết quả thường đến từ 20% nguyên nhân. Nguyên tắc này được phát triển dựa trên quan sát của nhà kinh tế học người Ý Vilfredo Pareto vào cuối thế kỷ 19. Pareto nhận thấy rằng khoảng 80% tài sản ở Ý được sở hữu bởi 20% dân số, và mô hình này có thể áp dụng cho nhiều lĩnh vực khác.

Sinh ngày 15 tháng 7 năm 1848 tại Paris, Pháp, trong một gia đình Ý.
Ông tốt nghiệp kỹ sư cơ khí tại Đại học Bách khoa Turin (Politecnico di Torino) và làm việc trong ngành công nghiệp trước khi chuyển sang nghiên cứu kinh tế.
Năm 1893, Pareto trở thành giáo sư kinh tế tại Đại học Lausanne, Thụy Sĩ, nơi ông phát triển các lý thuyết quan trọng về kinh tế và xã hội.
Ông qua đời ngày 19 tháng 8 năm 1923 tại Céligny, Thụy Sĩ.
Ngoài quy tắc 80/20, Pareto còn nổi tiếng với khái niệm “tối ưu Pareto” trong kinh tế học, mô tả trạng thái mà không ai có thể cải thiện tình trạng của mình mà không làm tổn hại đến người khác.

Trục ngang (X): Đại diện cho các danh mục hoặc nguyên nhân (ví dụ: lỗi sản phẩm, khách hàng, sản phẩm bán chạy).
Trục dọc (Y bên trái): Thể hiện tần suất hoặc giá trị của từng danh mục (ví dụ: số lượng lỗi, doanh thu).
Cột: Mỗi cột đại diện cho một nguyên nhân, được sắp xếp theo thứ tự giảm dần từ trái sang phải.
Đường cong (Y bên phải): Hiển thị phần trăm tích lũy, giúp nhận diện 20% nguyên nhân chiếm 80% kết quả.
Ngưỡng 80%: Đường ngang hoặc khu vực đánh dấu để xác định ngưỡng mà 80% kết quả được đạt được.

Tập trung nguồn lực: Giúp xác định các yếu tố quan trọng nhất để tối ưu hóa hiệu quả.
Quyết định hiệu quả: Hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu, giảm lãng phí thời gian và tài nguyên.
Tăng năng suất: Tập trung vào 20% nguyên nhân tạo ra kết quả lớn nhất, nâng cao hiệu quả công việc.
Đơn giản hóa vấn đề: Giảm bớt sự phức tạp bằng cách ưu tiên các yếu tố then chốt.

Quy tắc 80/20 được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như:

80% lợi nhuận đến từ 20% sản phẩm hoặc khách hàng chủ lực.
Ứng dụng: Tập trung quảng bá và cải thiện các sản phẩm bán chạy, tối ưu hóa quy trình sản xuất cho 20% sản phẩm tạo ra doanh thu lớn.

80% thành công của startup phụ thuộc vào 20% ý tưởng cốt lõi hoặc đội ngũ sáng lập.
Ứng dụng: Đầu tư vào sản phẩm/dịch vụ chính thay vì đa dạng hóa quá sớm, tập trung xây dựng đội ngũ mạnh.

80% kết quả học tập đến từ 20% thời gian hoặc tài liệu quan trọng.
Ứng dụng: Tập trung vào các chủ đề chính, ôn tập các câu hỏi thường gặp thay vì học dàn trải.

80% thành quả đến từ 20% các nhiệm vụ quan trọng.
Ứng dụng: Ưu tiên danh sách công việc (to-do list) dựa trên tác động, loại bỏ hoặc trì hoãn các nhiệm vụ ít quan trọng.

80% lợi nhuận đến từ 20% các khoản đầu tư hoặc tài sản.
Ứng dụng: Tập trung vào các cổ phiếu hoặc quỹ đầu tư có hiệu suất cao, giảm thiểu rủi ro từ các khoản đầu tư kém hiệu quả.

80% dòng tiền tích cực đến từ 20% nguồn thu nhập chính.
Ứng dụng: Tăng cường các nguồn thu nhập chủ lực (như sản phẩm cốt lõi), cắt giảm chi phí không cần thiết.

20% khách hàng tiềm năng mang lại 80% doanh số.
Ứng dụng: Tập trung chăm sóc và marketing cho nhóm khách hàng sinh lời cao, tối ưu hóa chiến lược giữ chân khách hàng.

Lĩnh vực	Ứng dụng thực tiễn
Doanh số	20% khách hàng mang lại 80% doanh thu
Hàng hóa	20% sản phẩm chiếm 80% giá trị tồn kho
Marketing	20% chiến dịch mang lại 80% chuyển đổi
Chất lượng	20% nguyên nhân gây ra 80% lỗi sản phẩm
Nhân sự	20% nhân viên tạo ra 80% giá trị cho doanh nghiệp

Thu thập dữ liệu: Ghi nhận tất cả các yếu tố (nhiệm vụ, khách hàng, sản phẩm) và kết quả tương ứng (doanh thu, lỗi, thời gian).
Phân tích và sắp xếp: Sắp xếp các yếu tố theo thứ tự giảm dần dựa trên tác động hoặc giá trị.
Xác định 20% quan trọng: Tìm ra 20% nguyên nhân hoặc yếu tố tạo ra 80% kết quả (sử dụng biểu đồ Pareto nếu cần).
Tập trung nguồn lực: Đầu tư thời gian, tiền bạc và nỗ lực vào 20% yếu tố quan trọng.
Đánh giá và điều chỉnh: Theo dõi hiệu quả và điều chỉnh chiến lược định kỳ để duy trì hiệu suất.

Không áp dụng máy móc: Quy tắc 80/20 chỉ là xu hướng, không phải tỷ lệ cố định (có thể là 70/30 hoặc 90/10 tùy ngữ cảnh).
Cần dữ liệu chính xác: Phân tích sai dữ liệu có thể dẫn đến ưu tiên sai lệch.
Không bỏ qua 80% còn lại: 80% yếu tố còn lại vẫn có thể đóng góp quan trọng trong dài hạn, cần theo dõi và cải thiện.
Thích nghi với bối cảnh: Nguyên tắc cần điều chỉnh theo ngành nghề, quy mô doanh nghiệp hoặc mục tiêu cụ thể.
Tránh chủ quan: Quyết định dựa trên dữ liệu thay vì cảm tính hoặc giả định cá nhân.