Cổ phiếu Tesla lao dốc, vì sao!

Cổ phiếu Tesla lao dốc, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và định hướng lâu dài của công ty, kèm theo nhận định dựa trên thông tin kinh tế và xu hướng thị trường gần đây (tính đến ngày 23/3/2025), mời chúng ta cùng đọc tham khảo:

1. Nguyên nhân cổ phiếu Tesla lao dốc

Cổ phiếu Tesla (TSLA) đã giảm mạnh trong thời gian gần đây, đặc biệt từ cuối năm 2024 đến tháng 3/2025. Dựa trên các thông tin và xu hướng gần đây, có thể xác định một số nguyên nhân chính:

• Doanh số bán xe giảm mạnh: Tesla ghi nhận sự sụt giảm doanh số toàn cầu lần đầu tiên trong năm 2024, với các thị trường trọng điểm như châu Âu, Trung Quốc và California đều báo cáo mức giảm đáng kể. Ví dụ, tại Đức, doanh số Tesla giảm tới 76% trong tháng 2/2025, trong khi tại Trung Quốc, lượng xe giao hàng giảm 29% trong hai tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy Tesla đang mất dần thị phần vào tay các đối thủ như BYD (Trung Quốc) và Volkswagen.
• Áp lực cạnh tranh gia tăng: Sự xuất hiện của các mẫu xe điện giá rẻ từ BYD (như Seagull dưới 10.000 USD) và các nhà sản xuất truyền thống như Volkswagen đã buộc Tesla phải cắt giảm giá bán, làm thu hẹp biên lợi nhuận. Công nghệ sạc nhanh vượt trội của BYD (sạc đầy trong 5 phút) cũng khiến Tesla mất lợi thế về đổi mới công nghệ.
• Hình ảnh thương hiệu bị ảnh hưởng bởi Elon Musk: Vai trò của Elon Musk trong chính quyền Trump (dẫn đầu DOGE - Bộ Hiệu quả Chính phủ) và những phát ngôn chính trị gây tranh cãi đã gây ra phản ứng tiêu cực từ khách hàng truyền thống của Tesla – nhóm người tiêu dùng có xu hướng ủng hộ môi trường và tiến bộ. Các cuộc biểu tình nhắm vào cửa hàng Tesla và hành vi tẩy chay thương hiệu đã xuất hiện tại Mỹ và châu Âu, làm giảm nhu cầu mua xe.
• Chính sách thương mại và thuế quan: Chính quyền Trump áp đặt thuế quan lên Trung Quốc, Canada và Mexico, gây lo ngại về chuỗi cung ứng toàn cầu của Tesla, đặc biệt khi nhà máy lớn nhất của hãng đặt tại Thượng Hải. Điều này có thể làm tăng chi phí sản xuất và giá bán xe tại các thị trường ngoài Trung Quốc.
• Tâm lý thị trường và định giá cao: Cổ phiếu Tesla giảm 50% từ mức đỉnh 479,86 USD vào ngày 17/12/2024 xuống còn khoảng 220-230 USD vào tháng 3/2025, xóa sổ hơn 800 tỷ USD vốn hóa thị trường. Với tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E) vẫn ở mức cao (khoảng 118x), nhiều nhà đầu tư cho rằng định giá của Tesla không còn hợp lý trong bối cảnh tăng trưởng chậm lại, dẫn đến áp lực bán tháo.
• Tập trung phân tán của Elon Musk: Sự tham gia của Musk vào nhiều dự án khác (SpaceX, xAI, X) và vai trò trong chính quyền Trump khiến nhà đầu tư lo ngại ông không còn tập trung hoàn toàn vào Tesla, ảnh hưởng đến chiến lược phát triển dài hạn của công ty.

2. Định hướng lâu dài của Tesla, có thể là gì?

Dù đối mặt với nhiều thách thức ngắn hạn, Tesla vẫn có những cơ hội và định hướng dài hạn đáng chú ý:

• Chuyển đổi sang AI và công nghệ tự hành: Tesla đang đặt cược lớn vào công nghệ Full Self-Driving (FSD) và robotaxi (Cybercab). Dù chưa được phê duyệt hoàn toàn tại Mỹ hay Trung Quốc, FSD có tiềm năng mở ra nguồn doanh thu mới từ dịch vụ gọi xe tự động. Morgan Stanley dự đoán robotaxi có thể trị giá hơn 800 tỷ USD trên toàn cầu vào năm 2030.
• Optimus và robot công nghiệp: Dự án robot hình người Optimus của Tesla được kỳ vọng sẽ ứng dụng trong sản xuất và dịch vụ, với kế hoạch sản xuất hàng loạt từ năm 2026. Đây là một hướng đi đột phá, có thể định vị Tesla như một công ty công nghệ đa ngành thay vì chỉ là nhà sản xuất xe điện.
• Phát triển dòng xe giá rẻ: Tesla đang chuẩn bị ra mắt phiên bản Model Y mới (Juniper) và một mẫu xe giá rẻ hơn vào giữa năm 2025. Nếu thành công, điều này có thể giúp hãng giành lại thị phần từ các đối thủ giá thấp như BYD.
• Mảng năng lượng tái tạo: Doanh thu từ bán tín dụng quy định (regulatory credits) đạt 2,8 tỷ USD trong năm 2024, và mảng lưu trữ năng lượng (energy storage) tăng trưởng 113%. Đây là nguồn lợi nhuận ổn định, giúp Tesla giảm phụ thuộc vào doanh số xe điện.
• Lợi thế chính trị tiềm năng: Mối quan hệ của Musk với Trump có thể mang lại lợi ích như giảm quy định về xe điện hoặc áp thuế lên đối thủ cạnh tranh từ Trung Quốc, dù hiện tại điều này chưa rõ ràng và đang gây phản ứng tiêu cực từ khách hàng.

3. Và thử đưa ra nhận định về vấn đề này!

• Ngắn hạn (2025): Tesla sẽ tiếp tục đối mặt với khó khăn. Doanh số có thể giảm thêm 5-10% tại các thị trường lớn nếu không khắc phục được vấn đề cạnh tranh và hình ảnh thương hiệu. Cổ phiếu có thể dao động trong khoảng 200-300 USD, với rủi ro giảm sâu hơn nếu Musk không đưa ra chiến lược rõ ràng để lấy lại niềm tin từ nhà đầu tư và khách hàng. Tuy nhiên, việc ra mắt Model Y Juniper và tăng trưởng ở Trung Quốc (nơi Tesla vẫn đạt kỷ lục giao hàng trong quý 4/2024) có thể là điểm sáng tạm thời.
• Dài hạn (2026-2030): Viễn cảnh của Tesla phụ thuộc lớn vào khả năng thực thi các dự án công nghệ cao như FSD, robotaxi và Optimus. Nếu thành công, Tesla có thể chuyển mình từ một công ty xe điện sang một tập đoàn công nghệ AI hàng đầu, với giá cổ phiếu tiềm năng đạt 1.200-3.000 USD theo dự đoán của Goldman Sachs và ARK Invest. Ngược lại, nếu các dự án này thất bại hoặc bị trì hoãn, Tesla có nguy cơ mất vị thế dẫn đầu trong ngành xe điện, và cổ phiếu có thể giảm về mức 150 USD như dự báo của một số nhà phân tích như Damodaran.
• Hiện tại, Tesla đang ở giai đoạn chuyển giao đầy rủi ro nhưng cũng tiềm ẩn cơ hội lớn. Nhà đầu tư cần thận trọng trong ngắn hạn, nhưng với tầm nhìn dài hạn, Tesla vẫn là một lựa chọn hấp dẫn nếu tin vào khả năng đổi mới của Musk và đội ngũ của ông, liệu rằng "phù thủy Elon có xoay chuyển được tình thế hiện nay, nhiều việc phải làm còn ở phía trước mặt ông.