3 Chiến lược cạnh tranh với hàng Trung Quốc!

Chúng ta đã cùng nhau đi qua một hành trình dài để giải mã “cơn bão” mang tên thương hiệu Trung Quốc. Từ quy mô xuất khẩu 587 tỷ USD, chiến thuật định giá “hủy diệt” của ngành mỹ phẩm, cho đến tốc độ mở chuỗi thần tốc trong ngành F&B. Rõ ràng, lợi thế truyền thống của các doanh nghiệp nội địa và cả những tập đoàn đa quốc gia (Global Brands) đang bị lung lay dữ dội.

Câu hỏi sống còn được đặt ra lúc này là: Làm thế nào để giữ vững sân nhà? Liệu có cơ hội nào để các doanh nghiệp Việt Nam cạnh tranh với hàng Trung Quốc khi đối thủ vừa có tiền, vừa có công nghệ, lại vừa có tốc độ?

Câu trả lời là: Có. Báo cáo của Euromonitor đã chỉ ra rằng, dù mạnh mẽ đến đâu, làn sóng này vẫn có những kẽ hở. Và thực tế, nhiều thương hiệu tại Thái Lan, Malaysia hay Indonesia đã phản công thành công rực rỡ. Bài viết này sẽ đúc kết 3 chiến lược cốt lõi giúp doanh nghiệp của bạn đứng vững và bứt phá.

Nhận diện điểm mạnh cốt lõi để cạnh tranh với hàng Trung Quốc

Sai lầm lớn nhất mà nhiều doanh nghiệp mắc phải là cố gắng chạy đua về giá với “công xưởng thế giới”. Bạn không thể thắng họ trong cuộc chơi tối ưu chi phí sản xuất. Thay vào đó, chiến lược khôn ngoan để cạnh tranh với hàng Trung Quốc là tập trung vào những giá trị mà đối thủ khó sao chép nhất: Sự thấu hiểu văn hóa và Niềm tin.

1. Không đua về giá, hãy đua về cảm xúc Trong khi các thương hiệu Trung Quốc như Focallure hay Mixue đánh mạnh vào tính năng và giá rẻ, các doanh nghiệp nội địa cần khai thác sâu vào “Niềm tự hào dân tộc” và sự kết nối cảm xúc. Người tiêu dùng Đông Nam Á ngày càng ủng hộ các thương hiệu địa phương hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng và lối sống của họ.

2. Sự minh bạch và Niềm tin (Trust) Điểm yếu chí mạng của hàng giá rẻ là sự nghi ngờ về chất lượng và nguồn gốc. Đây là lúc uy tín thương hiệu lâu năm phát huy tác dụng. Sự minh bạch trong quy trình sản xuất, cam kết về an toàn và dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tâm sẽ tạo ra một “hàng rào bảo vệ” mà các mô hình bán hàng online chộp giật không thể vượt qua .

Chiến lược cạnh tranh với hàng Trung Quốc: Hãy đua về cảm xúc khách hàng

Bài học từ người chiến thắng: Giữ vững thị phần bằng sự thấu hiểu

Đừng quá bi quan. Thực tế thị trường cho thấy, các “ông trùm” địa phương vẫn đang sống khỏe, thậm chí lấn lướt các đối thủ ngoại nhập nhờ chiến lược cạnh tranh với hàng Trung Quốc thông minh.

Case Study 1: Café Amazon (Thái Lan) – Bức tường thành vững chắc Bất chấp sự đổ bộ của Mixue hay các chuỗi trà sữa ngoại, Café Amazon vẫn giữ vững ngôi vương tại Thái Lan với 4.430 cửa hàng.

Bí quyết: Họ không chỉ bán cà phê. Họ biến các trạm xăng (nơi họ đặt phần lớn cửa hàng) thành những “trạm dừng chân phong cách sống” (Lifestyle destination). Sự thấu hiểu thói quen di chuyển bằng ô tô và nhu cầu nghỉ ngơi của người Thái đã giúp họ tạo ra lợi thế địa điểm mà các đối thủ Trung Quốc (vốn thích đánh vào khu văn phòng hoặc khu dân cư đông đúc) khó xâm nhập .

Case Study 2: Zus Coffee (Malaysia) – “Thổ địa” hiện đại Ra đời năm 2019, Zus Coffee phải đối mặt với cả gã khổng lồ Starbucks và “cơn lốc” Luckin Coffee. Tuy nhiên, họ đã vươn lên vị trí số 2 thị trường (chỉ sau Starbucks) với hơn 700 cửa hàng.

Bí quyết: Zus định vị mình là thương hiệu “Địa phương nhưng hiện đại”. Họ kết hợp khẩu vị địa phương (Local flavor profiles) với mô hình đặt hàng qua ứng dụng tiện lợi. Zus chứng minh rằng: Am hiểu khẩu vị bản địa là vũ khí sắc bén nhất để cạnh tranh với hàng Trung Quốc .

Chiến lược M&A và Hợp tác: Nếu không thể đánh bại, hãy bắt tay

Trong cuộc chiến này, quy mô là yếu tố then chốt. Nếu doanh nghiệp của bạn quá nhỏ để đối đầu trực diện, hãy nghĩ đến chiến lược M&A (Mua bán & Sáp nhập) hoặc Liên minh chiến lược.

Bài học từ thương vụ Yili và Cremo Ngay cả các công ty Trung Quốc cũng hiểu giá trị của thương hiệu địa phương. Tập đoàn Yili đã mua lại Cremo – một thương hiệu kem lâu đời của Thái Lan. Kết quả? Thị phần của Cremo tăng gấp đôi từ 6% (2017) lên 14% (2024). Yili mang đến công nghệ và vốn, còn Cremo đóng góp sự thấu hiểu thị trường và mạng lưới phân phối sẵn có.

Liên minh khu vực: Vinamilk và Del Monte Một ví dụ điển hình về cách các “ông lớn” Đông Nam Á hợp sức để cạnh tranh với hàng Trung Quốc và các đối thủ toàn cầu là liên doanh giữa Vinamilk và Del Monte tại Philippines. Bằng cách tận dụng mạng lưới phân phối rộng khắp của Del Monte, Vinamilk đã thâm nhập thị trường Philippines nhanh chóng và hiệu quả hơn nhiều so với việc tự đi một mình.

Chiến lược cạnh tranh với hàng Trung Quốc: Liên minh chiến lược

Đổi mới không chỉ là công nghệ, mà là Dịch vụ

Cuối cùng, đừng để bị cuốn vào cuộc đua công nghệ thuần túy. Các hãng gia dụng Trung Quốc có thể ra mắt mẫu máy hút bụi mới mỗi 6 tháng, nhưng họ thường gặp khó khăn trong khâu dịch vụ hậu mãi tại thị trường nước ngoài.

Hãy nhìn vào cách Gree (một thương hiệu máy lạnh lớn) thành công trong việc cạnh tranh với hàng Trung Quốc. Thay vì chỉ đua về giá hay tính năng, họ tập trung vào đổi mới dịch vụ và mô hình kinh doanh (Business & Service Innovation), nhấn mạnh vào độ bền và sự tin cậy.

Đối với doanh nghiệp Việt, dịch vụ khách hàng xuất sắc, chính sách bảo hành linh hoạt và trải nghiệm mua sắm được cá nhân hóa chính là “vũ khí mềm” để giữ chân khách hàng trước sự cám dỗ của hàng giá rẻ.

Kết luận

Làn sóng thương hiệu Trung Quốc là một thách thức, nhưng cũng là một liều thuốc thử mạnh mẽ cho sức đề kháng của doanh nghiệp Việt.

Thị trường Đông Nam Á không ưu ái xuất xứ, nó ưu ái sự linh hoạt (Agility) và cam kết (Commitment). Để cạnh tranh với hàng Trung Quốc thành công, doanh nghiệp cần: