Tiktok Shop và Facebook Shop: kinh doanh ra sao?

TikTok Shop và Facebook Shop là hai nền tảng thương mại xã hội (social commerce) phổ biến, cho phép doanh nghiệp và cá nhân bán hàng trực tiếp trên mạng xã hội.

Dưới đây là sự so sánh chi tiết giữa hai hình thức này, sự khác biệt, kinh nghiệm quốc tế cho công ty nhỏ/khởi nghiệp, điều kiện cần, và rủi ro để chúng ta có bài học cho chính kinh doanh của mình.

1. So sánh tổng quan

2. Sự khác biệt giữa TikTok Shop và Facebook Shop

1. Hình thức tiếp cận khách hàng
   • TikTok Shop: Tập trung vào nội dung video sáng tạo, ngắn gọn, bắt trend. Thuật toán For You Page (FYP) giúp sản phẩm tiếp cận người dùng không cần follow trước, dựa trên sở thích. Livestream bán hàng là điểm mạnh (doanh thu livestream tại Việt Nam đạt 1 tỷ USD năm 2023, theo TikTok).
   • Facebook Shop: Dựa vào bài viết, hình ảnh tĩnh, và tương tác qua nhóm/community. Khách hàng thường đến từ bạn bè, người theo dõi trang, hoặc quảng cáo trả phí.
2. Đối tượng người dùng
   • TikTok Shop: Hướng đến người trẻ, thích giải trí và mua sắm ngẫu hứng (impulse buying). Tại Việt Nam, 70% người dùng dưới 35 tuổi (Statista, 2024).
   • Facebook Shop: Phù hợp với nhiều độ tuổi, đặc biệt là người lớn tuổi hơn, có xu hướng mua sắm dựa trên nhu cầu cụ thể và tin tưởng từ mối quan hệ xã hội.
3. Trải nghiệm mua sắm
   • TikTok Shop: Tích hợp liền mạch từ xem video đến thanh toán trong ứng dụng, tạo cảm giác nhanh chóng, thú vị.
   • Facebook Shop: Người mua thường phải nhắn tin hoặc chuyển sang website bên ngoài (nếu không dùng Checkout), làm gián đoạn trải nghiệm.
4. Chi phí quảng bá
   • TikTok Shop: Chi phí quảng cáo (TikTok Ads) cao hơn, nhưng nội dung viral miễn phí có thể mang lại hiệu quả lớn nếu sáng tạo tốt.
   • Facebook Shop: Quảng cáo (Facebook Ads) linh hoạt, chi phí thấp hơn, dễ nhắm mục tiêu theo nhân khẩu học.
5. Tốc độ tăng trưởng
   • TikTok Shop: Đang bùng nổ tại các thị trường mới nổi như Việt Nam, với doanh thu toàn cầu đạt 7,4 tỷ USD năm 2023 (Business of Apps).
   • Facebook Shop: Ổn định hơn, nhưng tăng trưởng chậm lại do cạnh tranh từ TikTok và các sàn TMĐT như Amazon Ascending (Shopee, Lazada).

3. Kinh nghiệm từ quốc tế cho công ty nhỏ và khởi nghiệp

1. TikTok Shop
   • Tại Indonesia: Các công ty nhỏ như Tokohijo (thời trang) tận dụng livestream và KOLs để bán hàng, đạt doanh thu 10.000 USD/tháng chỉ sau 3 tháng nhờ nội dung bắt trend. Kinh nghiệm: Đầu tư vào video chất lượng cao và hợp tác với TikTok Creator Marketplace.
   • tại Mỹ: Các startup như Gymshark dùng TikTok Shop để quảng bá sản phẩm thể thao qua video hài hước, tăng 200% doanh số trong 6 tháng. Kinh nghiệm: Tập trung vào tính giải trí và tính xác thực (authenticity).
2. Facebook Shop
   • Tại Ấn Độ: Các doanh nghiệp nhỏ như Durex India sử dụng nhóm Facebook và bài viết tương tác để bán sản phẩm nhạy cảm, đạt 150% tăng trưởng doanh số. Kinh nghiệm: Xây dựng cộng đồng và tận dụng quảng cáo giá rẻ.
   • Tại Anh: Công ty khởi nghiệp mỹ phẩm Lush dùng Facebook Shop kết hợp Instagram để bán hàng, tăng 30% doanh thu nhờ hình ảnh đẹp và đánh giá khách hàng. Kinh nghiệm: Tối ưu hình ảnh và phản hồi nhanh.

4. Điều kiện cần để kinh doanh thành công

5. Rủi ro khi kinh doanh

1. TikTok Shop
   • Phụ thuộc thuật toán: Nếu video không viral, sản phẩm khó tiếp cận khách hàng.
   • Cạnh tranh khốc liệt: Hàng nghìn người bán cùng ngành, đòi hỏi nội dung nổi bật.
   • Hàng giả/lừa đảo: Uy tín nền tảng bị ảnh hưởng bởi hàng kém chất lượng, làm giảm niềm tin vào tất cả người bán.
   • Chi phí cao: Đầu tư quảng cáo và sản xuất nội dung có thể không sinh lời nếu không hiệu quả.
2. Facebook Shop
   • Tương tác thấp: Nếu không chạy quảng cáo, bài đăng dễ bị “chìm” trong dòng thời gian.
   • Phụ thuộc quảng cáo: Chi phí Facebook Ads tăng dần, ảnh hưởng đến lợi nhuận công ty nhỏ.
   • Gian lận: Khách hàng có thể đặt hàng giả hoặc không thanh toán qua tin nhắn.
   • Cạnh tranh từ Marketplace: Sản phẩm dễ bị so sánh giá với các đối thủ lớn.

Tuy nhiên mỗi nền tảng đều có thế mạnh và điểm yếu:

• TikTok Shop phù hợp với công ty nhỏ/khởi nghiệp có khả năng sáng tạo nội dung, nhắm đến khách hàng trẻ, và sẵn sàng đầu tư ban đầu cao. Thành công phụ thuộc vào video viral và livestream.
• Facebook Shop lý tưởng cho doanh nghiệp muốn xây dựng cộng đồng lâu dài, chi phí thấp hơn, và tiếp cận nhiều độ tuổi. Thành công dựa vào quảng cáo và chăm sóc khách hàng.

Kinh nghiệm quốc tế: Công ty nhỏ cần thử nghiệm cả hai nền tảng, đo lường hiệu quả (ROI), và kết hợp với các kênh khác (Shopee, website) để giảm rủi ro phụ thuộc.
Rủi ro lớn nhất: Cả hai đều dễ bị ảnh hưởng bởi chính sách nền tảng và hành vi lừa đảo, đòi hỏi doanh nghiệp phải minh bạch và xây dựng uy tín. Tại Việt Nam không ít công ty bỏ cả đống tiền nhưng vẫn không thành công khi chuyển đổi mô hình kinh doanh từ truyền thống sáng online.

Xem thêm:

Bán hàng qua Zalo: Giải pháp tiếp cận khách hàng hiệu quả trong kỷ nguyên số