Figma: Đế chế thiết kế trong trình duyệt

Figma - Cuộc Cách Mạng Thiết Kế Trong Trình Duyệt

Phân tích chi tiết về câu chuyện của Figma, tiểu sử người sáng lập, vấn đề mà Figma giải quyết, hành trình thăng trầm, tình hình kinh doanh hiện tại (2025), và so sánh với các nền tảng tương tự. Figma đã trở thành biểu tượng đổi mới trong thiết kế UI/UX, với sứ mệnh làm cho thiết kế dễ tiếp cận và hợp tác hơn.
 

1. Câu Chuyện Và Tiểu Sử Của Người Sáng Lập Figma

Figma được thành lập năm 2012 bởi Dylan Field và Evan Wallace, hai sinh viên gặp nhau tại Đại học Brown (Mỹ). Ý tưởng của họ xuất phát từ sự bất mãn với các công cụ thiết kế truyền thống, dẫn đến việc tạo ra một nền tảng thiết kế dựa trên trình duyệt, cho phép làm việc nhóm thời gian thực – tương tự Google Docs nhưng dành cho thiết kế.

Lý lịch của Dylan Field (CEO và đồng sáng lập):

• Sinh năm 1992 (33 tuổi năm 2025), Dylan lớn lên với đam mê công nghệ. Ông học khoa học máy tính tại Đại học Brown nhưng bỏ học năm 2012 để tham gia Thiel Fellowship – chương trình học bổng của Peter Thiel dành cho sinh viên trẻ tài năng, nhận 100.000 USD để khởi nghiệp.
• Trước Figma, Dylan thực tập tại LinkedIn (học về sản phẩm) và Microsoft. Tại Brown, ông gặp Evan Wallace – trợ giảng cho một số khóa học của mình. Dylan tự mô tả là người hướng ngoại, tập trung vào sản phẩm và kinh doanh, bổ sung cho kỹ năng kỹ thuật của Evan.
• Năm 2012, Dylan và Evan bắt đầu Figma từ phòng ký túc xá, với tầm nhìn “tạo công cụ sáng tạo miễn phí, đơn giản trên trình duyệt”. Họ phát triển sản phẩm 4 năm trước khi ra mắt beta năm 2015 và chính thức năm 2016. Dylan dẫn dắt Figma qua nhiều vòng gọi vốn, đạt định giá 10 tỷ USD năm 2021. Sau IPO thành công năm 2025, ông trở thành tỷ phú trẻ.

Tiểu sử Evan Wallace (CTO và đồng sáng lập):

• Sinh năm 1990 (35 tuổi), Evan là “bộ não kỹ thuật” của Figma. Ông tốt nghiệp Đại học Brown với bằng khoa học máy tính, từng làm trợ giảng cho các khóa học của Dylan. Evan có kinh nghiệm lập trình mạnh, từng làm việc tại Microsoft.
• Evan tập trung vào công nghệ cốt lõi của Figma, như rendering vector trên trình duyệt bằng WebGL – ý tưởng bị coi là “điên rồ” vì trình duyệt lúc đó chưa đủ mạnh. Ông và Dylan chia sẻ tầm nhìn về thiết kế hợp tác, xuất phát từ trải nghiệm cá nhân với quy trình thiết kế rời rạc.
• Evan ít xuất hiện công khai, nhưng đóng vai trò quan trọng trong phát triển sản phẩm. Ông tiếp tục dẫn dắt đội ngũ kỹ thuật, tập trung tích hợp AI vào năm 2024-2025.

Năm 2012, Dylan và Evan nhận thấy ngành thiết kế bị kẹt với các công cụ desktop như Adobe Photoshop, nơi file phải gửi qua email và phản hồi chậm chạp. Họ mơ về “Google Docs cho thiết kế”: mọi người chỉnh sửa cùng lúc trên trình duyệt. Sau nhiều thất bại ban đầu, họ nhận vốn từ Index Ventures năm 2013. Figma ra mắt năm 2016, ban đầu bị nghi ngờ nhưng nhanh chóng được yêu thích nhờ tính hợp tác.
 

2. Figma Ra Đời Giải Quyết Vấn Đề Gì Của Internet Lúc Bấy Giờ (2012)

Năm 2012, internet phát triển mạnh với cloud computing và công cụ hợp tác như Google Docs, nhưng ngành thiết kế vẫn lạc hậu. Các vấn đề chính:

• Quy trình rời rạc và chậm chạp: Thiết kế chủ yếu dùng công cụ desktop (Photoshop, Illustrator), file phải gửi qua email hoặc USB, phản hồi qua PowerPoint hoặc chú thích thủ công – dẫn đến vòng lặp vô tận, tốn thời gian.
• Thiếu hợp tác thời gian thực: Không có cách nào để nhiều người (nhà thiết kế, lập trình viên, stakeholder) chỉnh sửa cùng lúc. Trình duyệt chưa đủ mạnh cho rendering phức tạp, khiến ý tưởng “thiết kế trên web” bị coi là không khả thi.
• Chi phí cao và hạn chế tiếp cận: Công cụ chuyên nghiệp đắt đỏ, chỉ chạy trên máy tính mạnh, không thân thiện với người mới hoặc đội ngũ phân tán. Figma giải quyết bằng cách mang thiết kế lên trình duyệt: hỗ trợ chỉnh sửa đồng thời, chia sẻ link dễ dàng, miễn phí cơ bản, và tích hợp prototyping. Điều này biến thiết kế từ cá nhân thành cộng đồng, đặc biệt hữu ích cho startup và team làm việc từ xa.
• Kể từ ra mắt, Figma không chỉ giải quyết vấn đề kỹ thuật mà còn thay đổi cả quy trình sáng tạo – từ cô lập đến cộng tác, từ nặng nề đến linh hoạt.

3. Thăng Trầm Của Tập Đoàn Và Tình Hình Kinh Doanh Hiện Nay

Thăng trầm lịch sử:

• Khởi đầu (2012-2016): Gặp khó khăn khi phát triển sản phẩm trong 4 năm, bị nghi ngờ vì công nghệ trình duyệt còn hạn chế. Ra mắt năm 2016, Figma nhanh chóng chiếm lĩnh nhờ cộng đồng, đạt 90% thị phần thiết kế hợp tác.
• Tăng trưởng bùng nổ (2017-2021): Định giá tăng từ 2 tỷ USD (2020) lên 10 tỷ USD (2021). Dịch COVID thúc đẩy làm việc từ xa, khiến Figma trở thành công cụ thiết yếu.
• Biến cố (2022-2023): Adobe định mua Figma với giá 20 tỷ USD năm 2022, nhưng thương vụ hủy năm 2023 do lo ngại độc quyền từ EU và Mỹ. Figma nhận 1 tỷ USD phí chấm dứt, đánh dấu giai đoạn “trầm” nhưng cũng mở ra cơ hội độc lập.
• Phục hồi và IPO (2024-2025): Ra mắt Figma AI và Make Designs. IPO tháng 7/2025 thành công, huy động 1.22 tỷ USD, cổ phiếu tăng 333% (từ 33 USD lên >100 USD), định giá ~45 tỷ USD. Tuy nhiên, Figma đối mặt cạnh tranh từ Canva (mua Affinity) và các công cụ open-source như Penpot.

Tình hình kinh doanh hiện nay (2025):

• Doanh thu: 749 triệu USD năm 2024 (tăng 48% so với năm trước), doanh thu định kỳ hàng năm (ARR) ~912 triệu USD. Quý 1/2025: 228 triệu USD (tăng 46%). Lợi nhuận gộp ~88-91%, nhưng chi phí hoạt động cao do đầu tư AI.
• Quy mô: ~1,646-2,119 nhân viên toàn cầu. Người dùng: >4 triệu active users, 95% công ty Fortune 500 sử dụng, 2/3 người dùng không phải nhà thiết kế (lập trình viên, marketer). Mô hình freemium: miễn phí cơ bản, premium từ 12 USD/người/tháng. Tập trung AI, với 61% công ty nhỏ coi AI là yếu tố quan trọng cho thị phần.

4. Thử so Sánh Với Các Nền Tảng Tương Tự

Figma dẫn đầu nhờ tính hợp tác và hoạt động trên trình duyệt, nhưng mỗi công cụ có thế mạnh riêng. Dưới đây là bảng so sánh với Adobe XD, Sketch, và Canva (dựa trên dữ liệu 2025):

Figma đã cách mạng hóa ngành thiết kế bằng cách giải quyết các vấn đề về hợp tác, tiếp cận, và hiệu quả vào năm 2012. Dylan Field và Evan Wallace, từ những sinh viên trẻ, đã xây dựng một đế chế trị giá 45 tỷ USD nhờ tầm nhìn táo bạo và công nghệ tiên phong. Dù trải qua thăng trầm (thương vụ Adobe hủy bỏ), Figma vẫn dẫn đầu nhờ mô hình freemium, tích hợp AI, và cộng đồng mạnh mẽ. So với Adobe XD, Sketch, và Canva, Figma vượt trội về hợp tác và tính linh hoạt, nhưng cần cải thiện tốc độ với file lớn để duy trì vị thế trước các đối thủ như Canva.