AI làm sao để áp dụng cho DN nhỏ và vừa

1. Ứng dụng AI vào kinh doanh tại Việt Nam cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Để ứng dụng AI một cách hiệu quả, SME tại Việt Nam cần tập trung vào các giải pháp thực tế, chi phí thấp và phù hợp với quy mô cũng như nhu cầu của mình. Trước khi áp dụng cần tìm hiểu kỹ nhu cầu cũng như việc ứng dụng và hiệu quả thực tế như thế nào?

a. AI giúp tự động hóa các tác vụ lặp lại

• Sử dụng chatbot AI để hỗ trợ khách hàng 24/7 trên fanpage, website hoặc các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiktok Shop.... Các công cụ như ChatGPT hoặc chatbot nội địa (VD: FPT AI, Vbee) có thể trả lời tin nhắn, tư vấn sản phẩm cơ bản.
• Việc ứng dụng sẽ làm giảm tải cho nhân viên, tiết kiệm thời gian và chi phí thuê nhân sự chăm sóc khách hàng.

b. Phân tích dữ liệu khách hàng, giúp Nhà quản trị quyết định dựa vào data thị trường

• Dùng AI để phân tích hành vi mua sắm từ dữ liệu bán hàng (trên Excel, CRM đơn giản) hoặc từ mạng xã hội, từ đó đưa ra gợi ý cá nhân hóa (VD: gợi ý sản phẩm phù hợp cho từng khách).
• Tăng tỷ lệ chuyển đổi, tối ưu chiến dịch marketing với chi phí thấp, giúp quyết định đáp ứng được xu hướng tiêu dùng của khách hàng hoặc bắt trend tốt.

c. Quản lý tài chính và dự báo

• Áp dụng các phần mềm AI như MISA AMIS (có tích hợp AI) để tự động hóa nhập liệu, dự báo dòng tiền, hoặc cảnh báo rủi ro tài chính.
• Giảm sai sót thủ công, giúp chủ doanh nghiệp đưa ra quyết định nhanh chóng.

d. Tối ưu hóa quảng cáo và tiếp thị

• Sử dụng công cụ AI từ Google Ads hoặc Meta để tối ưu hóa ngân sách quảng cáo, nhắm đúng đối tượng khách hàng tiềm năng.
• Tiết kiệm chi phí quảng cáo, tăng hiệu quả tiếp cận khách hàng.

e. Bắt đầu với giải pháp sẵn có (SaaS), giải pháp cho thuê theo users

• SME có thể dùng các dịch vụ AI dạng thuê bao (Software as a Service) như Canva (thiết kế), Jasper (viết nội dung), hoặc Zalo Zia (chatbot) thay vì tự phát triển hệ thống AI phức tạp.
• Không cần đầu tư lớn ban đầu, dễ triển khai và sử dụng.

f. Tập trung vào lĩnh vực đặc thù

• Nếu doanh nghiệp kinh doanh nông sản, có thể dùng AI để dự báo thời tiết, tối ưu chuỗi cung ứng. Nếu bán lẻ, dùng AI để quản lý tồn kho hoặc dự đoán nhu cầu sản phẩm theo mùa.

2. Tuy nhiên ứng dụng AI sẽ có những rào cản và thách thức hiện nay: Mặc dù AI mang lại nhiều lợi ích, SME tại Việt Nam vẫn đối mặt với một số rào cản lớn.

a. Thiếu nguồn lực tài chính

• SME thường có ngân sách hạn chế, trong khi việc triển khai AI (dù là giải pháp sẵn có) vẫn đòi hỏi chi phí ban đầu cho phần mềm, đào tạo, hoặc thuê tư vấn.
• Bắt đầu nhỏ với các công cụ miễn phí hoặc giá rẻ (VD: ChatGPT miễn phí, Google Analytics), sau đó nâng cấp khi có kết quả.

b. Thiếu nhân sự và kỹ năng công nghệ

• Nhiều SME không có đội ngũ IT hoặc nhân viên hiểu biết về AI, dẫn đến khó khăn trong việc triển khai và vận hành.
• Hợp tác với các công ty công nghệ nội địa (FPT, MISA, Viettel AI) để được hỗ trợ triển khai hoặc tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn về AI cho doanh nghiệp.

c. Dữ liệu phân tán và không chuẩn hóa

• AI cần dữ liệu chất lượng để hoạt động hiệu quả, nhưng SME thường lưu trữ dữ liệu rời rạc (Excel, giấy tờ, phần mềm khác nhau), khó tổng hợp và xử lý.
• Số hóa dữ liệu dần dần, bắt đầu từ các quy trình cơ bản như bán hàng, khách hàng, rồi dùng công cụ AI đơn giản để phân tích.

d. Tâm lý e ngại và thiếu động lực

• Nhiều chủ doanh nghiệp lo sợ AI phức tạp, tốn kém, hoặc thay thế nhân viên, đặc biệt khi lợi nhuận hiện tại đã ổn định.
• Tăng cường nhận thức qua hội thảo, chương trình hỗ trợ từ chính phủ (VD: Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia), và chứng minh lợi ích qua các case study thực tế.

e. Quy định pháp lý và bảo mật

•  Việc sử dụng AI liên quan đến dữ liệu khách hàng phải tuân thủ Luật An ninh mạng và các quy định bảo mật, nhưng SME thường thiếu hiểu biết hoặc công cụ để đảm bảo tuân thủ.
• Chọn các nhà cung cấp AI uy tín có cam kết bảo mật (VD: AWS, Microsoft Azure) và tìm hiểu kỹ các yêu cầu pháp lý cơ bản.

f. Thị trường cạnh tranh và áp lực toàn cầu hóa

• SME Việt Nam phải cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài đã ứng dụng AI mạnh mẽ, trong khi bản thân còn chậm chân.
• Tận dụng lợi thế địa phương (hiểu khách hàng Việt) và hợp tác với các startup AI nội địa để tạo ra giải pháp phù hợp.

3. Gợi ý chiến lược ứng dụng AI cho SME tại Việt Nam

• Bắt đầu nhỏ: Thử nghiệm với một quy trình cụ thể (VD: chatbot chăm sóc khách hàng) trước khi mở rộng.
• Tận dụng hỗ trợ từ chính phủ: Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia và các quỹ hỗ trợ SME có thể cung cấp tài chính hoặc tư vấn miễn phí.
• Hợp tác thay vì tự làm: Liên kết với các công ty công nghệ hoặc startup AI để giảm chi phí phát triển.
• Đào tạo nhân viên: Tổ chức các buổi học cơ bản về AI để nhân viên hiểu và sử dụng công cụ hiệu quả.
• Tập trung vào giá trị thực tế: Đừng chạy theo xu hướng, hãy chọn giải pháp AI giải quyết vấn đề cụ thể của doanh nghiệp (VD: tăng doanh số, giảm chi phí).

4. Ví dụ thực tế tại Việt Nam

• MISA: Cung cấp phần mềm kế toán tích hợp AI giúp SME tự động hóa báo cáo tài chính, dự báo dòng tiền.
• Haravan: Hỗ trợ SME bán hàng online với công cụ AI phân tích dữ liệu khách hàng và tối ưu quảng cáo.
• VinBigData: Phát triển trợ lý ảo ViVi cho xe VinFast, nhưng cũng có thể áp dụng cho các SME khác trong giao tiếp khách hàng.

Ứng dụng AI vào kinh doanh cho SME tại Việt Nam là hoàn toàn khả thi nếu bắt đầu từ những giải pháp đơn giản, chi phí thấp và tập trung vào nhu cầu thực tế và tốt nhất nên tìm các Mentor có hiểu biết để tham vấn thêm để việc ứng dụng không tiền mất tật mang.