Elon Musk và thông tin dừng làm việc tại DOGE, tại sao?

Dựa trên thông tin từ các bài đăng trên X và các nguồn tin tức gần đây, tôi sẽ phân tích lý do Elon Musk tuyên bố dừng hoạt động của DOGE (Department of Government Efficiency) vào tháng 5/2025, tác động của việc làm tại DOGE đến kinh doanh của ông, và tình hình kinh doanh gần đây của Musk, kèm theo số liệu minh họa. Lưu ý rằng thông tin từ X không phải là nguồn chính thức (có thể là một lời đồn), nên tôi sẽ xem xét một cách thận trọng và kết hợp với các nguồn tin tức đáng tin cậy.

1. Lý do Elon Musk tuyên bố Dừng DOGE vào tháng 5/2025

Elon Musk, người đứng đầu DOGE – một tổ chức không chính thức được thành lập bởi Tổng thống Donald Trump để cắt giảm chi tiêu chính phủ – đã tuyên bố sẽ dừng hoạt động của DOGE vào cuối tháng 5/2025. Dựa trên các bài đăng trên X, lý do chính được Musk đưa ra là DOGE đã đạt được mục tiêu tiết kiệm 1.000 tỷ USD cho chính phủ Mỹ. Cụ thể, một bài đăng trên X từ tài khoản @VietPhiTrung vào ngày 29/03/2025 cho biết Musk tuyên bố: “Elon cho biết sẽ rời chức vụ vào cuối tháng 5 khi DOGE tiết kiệm được cho chính phủ 1000 tỷ. Ông nói những nhân viên của DOGE lúc đó đã quá giỏi để…” (dù câu này bị cắt ngắn, ý chính là DOGE đã hoàn thành sứ mệnh).

Thử nhìn nhận và phân tích lý do:

• Hoàn thành mục tiêu: Musk và Vivek Ramaswamy, đồng lãnh đạo DOGE, đã đặt mục tiêu cắt giảm chi tiêu chính phủ, và con số 1.000 tỷ USD là một cột mốc lớn. Theo Forbes (21/02/2025), DOGE đã tiết kiệm 55 tỷ USD tính đến ngày 17/02/2025 thông qua phát hiện gian lận, hủy hợp đồng và tiết kiệm quy định. Nếu con số 1.000 tỷ USD được xác nhận, điều này cho thấy DOGE đã đạt được mục tiêu lớn, và Musk có thể coi đây là thời điểm thích hợp để rút lui.
• Áp lực pháp lý và chính trị: DOGE đã vấp phải nhiều chỉ trích và thách thức pháp lý. Theo ABC News (27/02/2025), DOGE bị cáo buộc vi phạm luật, thỏa thuận công đoàn và bảo vệ công chức khi truy cập dữ liệu nhạy cảm và cắt giảm nhân sự. Một số vụ kiện từ các tổ chức phi lợi nhuận và đảng Dân chủ đã làm gia tăng áp lực lên Musk. Việc dừng DOGE có thể là cách để Musk tránh các rủi ro pháp lý kéo dài.
• Xung đột lợi ích: Musk là một nhà thầu lớn của chính phủ, với các công ty như SpaceX và Tesla có hợp đồng trị giá hàng tỷ USD với Bộ Quốc phòng (DOD) và các cơ quan khác. Theo The Guardian (16/02/2025), việc Musk tham gia DOGE đã gây lo ngại về xung đột lợi ích, vì ông có thể ảnh hưởng đến các hợp đồng liên quan đến chính công ty của mình. Việc dừng DOGE có thể là một động thái để giảm bớt sự chú ý về vấn đề này.
• Tập trung vào kinh doanh: Musk có thể muốn tập trung trở lại vào các công ty của mình, đặc biệt là SpaceX và Tesla, vốn đang đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội trong bối cảnh chính trị và kinh tế thay đổi dưới thời Trump.

Mặc dù Musk tuyên bố dừng DOGE vì đã đạt mục tiêu, cần nhìn nhận rằng DOGE không phải là một cơ quan chính thức của chính phủ mà chỉ là một nhóm tư vấn bên ngoài. Theo Federal News Network (13/11/2024), DOGE được dự kiến kết thúc hoạt động vào ngày 04/07/2026. Việc Musk rút lui sớm hơn có thể phản ánh mong muốn cá nhân của ông trong việc tránh các tranh cãi hoặc tập trung vào các ưu tiên khác, thay vì hoàn toàn do đạt được mục tiêu.

2. Tác động việc làm tại DOGE đến kinh doanh doanh của Elon!

Việc Musk tham gia DOGE có cả tác động tích cực và tiêu cực đến kinh doanh của ông, đặc biệt với các công ty như SpaceX, Tesla và Starlink, vốn phụ thuộc nhiều vào hợp đồng chính phủ.

Tác Động Tích Cực:

• Tăng cơ hội hợp đồng cho SpaceX: Theo Reuters (11/02/2025), SpaceX có khoảng 22 tỷ USD hợp đồng chính phủ, trong đó 15 tỷ USD đến từ NASA và 733 triệu USD từ hợp đồng National Security Space Launch của DOD. Việc Musk tham gia DOGE và có ảnh hưởng đến các chính sách của DOD đã mở ra cơ hội cho SpaceX. Ví dụ, Reuters (21/03/2025) cho biết kế hoạch Golden Dome missile defense shield của Trump, yêu cầu hàng trăm vệ tinh cảm biến, là một cơ hội lớn cho SpaceX và Starlink.
• Giảm rào cản quy định: Theo The New York Times (11/02/2025), các cuộc điều tra và kiện tụng từ thời Biden đối với các công ty của Musk (như Tesla về an toàn xe và SpaceX về tuyển dụng) đã bị đình trệ dưới thời Trump, nhờ các thay đổi nhân sự và chính sách do DOGE thúc đẩy. Điều này giúp Musk giảm áp lực pháp lý và tập trung vào phát triển kinh doanh.
• Tăng ảnh hưởng chính trị: Việc hợp tác chặt chẽ với Trump đã nâng cao vị thế của Musk trong chính quyền, giúp ông có tiếng nói trong các chính sách liên quan đến công nghệ và quốc phòng. Điều này có thể mang lại lợi ích dài hạn cho các công ty của ông, đặc biệt trong các lĩnh vực như AI và không gian.

Tác Động Tiêu Cực:

• Xung đột lợi ích và chỉ trích: Musk bị chỉ trích vì xung đột lợi ích khi vừa là nhà thầu lớn của DOD vừa tham gia DOGE để giám sát chi tiêu chính phủ. The Guardian (16/02/2025) dẫn lời Donald Sherman từ Citizens for Responsibility and Ethics in Washington (CREW) rằng việc Musk có quyền truy cập vào hệ thống cơ quan chính phủ là “vấn đề lớn về đạo đức”. Điều này có thể làm tổn hại danh tiếng của Musk và các công ty của ông.
• Ảnh hưởng đến các hợp đồng nhỏ: Theo The New York Times (04/03/2025), DOGE đã cắt giảm nhiều hợp đồng nhỏ, đặc biệt với các doanh nghiệp nhỏ do phụ nữ và người thiểu số sở hữu, nhưng chưa động đến các hợp đồng lớn với DOD. Tuy nhiên, nếu DOGE tiếp tục nhắm đến DOD, các hợp đồng của SpaceX có thể bị ảnh hưởng, đặc biệt nếu các chương trình lớn như F-35 bị cắt giảm để chuyển hướng sang các công nghệ mới mà SpaceX không tham gia.
• Phân tâm khỏi kinh doanh cốt lõi: Việc dành thời gian cho DOGE có thể khiến Musk mất tập trung vào các công ty của mình. Ví dụ, Tesla đang đối mặt với cạnh tranh gay gắt trong ngành xe điện, và SpaceX cần đầu tư lớn để duy trì vị thế trong ngành không gian.

3. Thử xem qua tình hình kinhd doanh của Elon gần đây

Elon Musk là người giàu nhất thế giới, với các công ty như Tesla, SpaceX, Starlink, Neuralink và X Corp đóng góp lớn vào tài sản của ông. Dưới đây là tình hình kinh doanh gần đây, dựa trên các nguồn tin tức:

Tổng Quan Tài Sản và Doanh Thu:

• Tài sản cá nhân: Theo Forbes (tháng 3/2025), tài sản của Musk ước tính khoảng 400 tỷ USD, tăng mạnh nhờ giá cổ phiếu Tesla và SpaceX tăng trong bối cảnh chính quyền Trump ủng hộ các công ty công nghệ.
• Hỗ trợ từ chính phủ: Theo Washington Post (26/02/2025), các công ty của Musk đã nhận được ít nhất 38 tỷ USD từ hợp đồng, trợ cấp, khoản vay và tín dụng thuế của chính phủ Mỹ trong hơn 20 năm qua. Trong đó:
  • SpaceX nhận 22 tỷ USD hợp đồng chính phủ, với 15 tỷ USD từ NASA và hàng tỷ USD từ DOD.
  • Tesla nhận 11,4 tỷ USD từ tín dụng quy định (regulatory credits) và được hưởng lợi từ tín dụng thuế 7.500 USD cho người mua xe điện.

Hiệu Suất Kinh Doanh Gần Đây:

• SpaceX:
  • Doanh thu: SpaceX được định giá khoảng 350 tỷ USD vào cuối năm 2024, với doanh thu hàng năm ước tính 8 tỷ USD từ các hợp đồng phóng vệ tinh và dịch vụ Starlink.
  • Hợp đồng mới: Theo Reuters (11/02/2025), SpaceX đã giành được hợp đồng National Security Space Launch trị giá 733 triệu USD vào tháng 10/2024 để phóng vệ tinh cho DOD.
  • Tăng trưởng: Starlink, một nhánh của SpaceX, đã mở rộng dịch vụ tại Việt Nam sau khi chính phủ nới lỏng hạn chế (theo Reuters, 26/03/2025), giúp tăng doanh thu từ thị trường quốc tế.
• Tesla:
  • Doanh thu: Tesla báo cáo doanh thu 25,2 tỷ USD trong quý 4/2024, tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, nhưng lợi nhuận giảm 10% do cạnh tranh gia tăng từ các hãng xe điện Trung Quốc như BYD.
  • Thị phần: Tesla vẫn dẫn đầu thị trường xe điện Mỹ với 49% thị phần, nhưng thị phần toàn cầu giảm xuống 19% do áp lực từ các đối thủ.
  • Tác động từ chính sách: Việc Musk kêu gọi chấm dứt tín dụng thuế 7.500 USD cho xe điện (theo Washington Post, 26/02/2025) có thể ảnh hưởng tiêu cực đến doanh số Tesla, nhưng ông cho rằng điều này sẽ gây tổn hại nhiều hơn cho các đối thủ.
• X Corp:
  • Hiệu suất: X Corp (trước đây là Twitter) đang gặp khó khăn, với giá trị giảm từ 44 tỷ USD (khi Musk mua vào năm 2022) xuống còn khoảng 19 tỷ USD vào năm 2024, do mất doanh thu quảng cáo và cạnh tranh từ các nền tảng khác.
  • Tác động từ chính trị: Việc Musk sử dụng X để ủng hộ Trump và DOGE đã làm tăng ảnh hưởng chính trị của nền tảng, nhưng cũng khiến một số nhà quảng cáo lớn rút lui.

Thách thức Kinh doanh:

• Cạnh tranh: Tesla đang mất dần thị phần toàn cầu do sự trỗi dậy của các hãng xe điện Trung Quốc. SpaceX cũng đối mặt với cạnh tranh từ Blue Origin và các công ty không gian quốc tế.
• Áp lực pháp lý: Mặc dù các cuộc điều tra từ thời Biden đã bị đình trệ, Musk vẫn phải đối mặt với các vụ kiện mới liên quan đến hoạt động của DOGE, có thể ảnh hưởng đến danh tiếng và hoạt động kinh doanh.
• Tâm lý thị trường: Giá cổ phiếu Tesla biến động mạnh trong năm 2024, giảm 15% trong quý 3 do lo ngại về chiến tranh thương mại toàn cầu (theo Reuters, 26/03/2025), nhưng đã phục hồi 10% trong quý 1/2025 nhờ chính sách thân thiện với doanh nghiệp của Trump.

Elon Musk tuyên bố dừng DOGE vào tháng 5/2025 chủ yếu vì tổ chức này đã đạt mục tiêu tiết kiệm 1.000 tỷ USD cho chính phủ Mỹ, nhưng cũng có thể do áp lực pháp lý, xung đột lợi ích và mong muốn tập trung vào kinh doanh. Việc tham gia DOGE đã mang lại lợi ích cho Musk, như tăng cơ hội hợp đồng cho SpaceX và giảm rào cản quy định, nhưng cũng gây ra những rủi ro như chỉ trích về xung đột lợi ích và phân tâm khỏi kinh doanh cốt lõi.

Về tình hình kinh doanh, các công ty của Musk vẫn đạt doanh thu ấn tượng (SpaceX: 8 tỷ USD/năm, Tesla: 25,2 tỷ USD trong quý 4/2024), nhưng đang đối mặt với cạnh tranh gia tăng và áp lực pháp lý. Việc dừng DOGE có thể giúp Musk tập trung hơn vào các công ty của mình, đặc biệt trong bối cảnh thị trường toàn cầu đang biến động.