header banner

Hitachi bán mình vì tái cấu trúc hay sức ì quá lớn!

Chủ nhật - 10/08/2025 03:24
Câu chuyện của Hitachi bán mình phản ánh một thực tế lớn hơn: ngành điện tử Nhật Bản, từng là biểu tượng công nghệ toàn cầu, giờ đây phải tái định vị thành các nhà cung cấp công nghệ hậu trường, nhường ánh đèn sân khấu cho các thương hiệu Hàn Quốc và Trung Quốc trong lĩnh vực tiêu dùng.
Hitachi bán mình vì tái cấu trúc hay sức ì quá lớn!
Hitachi bán mình vì tái cấu trúc hay sức ì quá lớn!

Theo các nguồn tin gần đây từ Nikkei Asia và Reuters, Hitachi, Ltd., một trong những tập đoàn công nghiệp hàng đầu Nhật Bản, đang cân nhắc bán mảng kinh doanh điện gia dụng trong nước, bao gồm sản xuất tủ lạnh, máy giặt, điều hòa và các thiết bị điện tử tiêu dùng khác. Thương vụ này được định giá khoảng 100 tỷ yên (tương đương 680 triệu USD). Mảng kinh doanh này thuộc công ty con Hitachi Global Life Solutions, Inc., với doanh thu năm tài chính 2024–2025 đạt 367,6 tỷ yên (khoảng 2,5 tỷ USD), dù giảm nhẹ 2% so với năm trước, nhưng lợi nhuận EBITDA tăng 13% (39,2 tỷ yên), cho thấy hiệu quả vận hành vẫn ổn định.

Lý do bán mảng điện gia dụng:

  • Cạnh tranh khốc liệt: Ngành điện tử tiêu dùng Nhật Bản đang chịu áp lực từ các đối thủ Hàn Quốc (Samsung, LG) và Trung Quốc, với chi phí sản xuất thấp hơn và chiến lược đổi mới nhanh.
  • Chuyển hướng chiến lược: Hitachi muốn tập trung vào các lĩnh vực công nghệ lõi như hạ tầng, phần mềm công nghiệp và trí tuệ nhân tạo (AI) thông qua nền tảng Lumada, vốn mang lại giá trị dài hạn và ít cạnh tranh hơn.
  • Tái cấu trúc liên tục: Trong 15 năm qua, Hitachi đã thoái vốn khỏi nhiều mảng không còn cốt lõi, như ổ cứng (HGST), truyền hình, máy ảnh, y tế, và điều hòa không khí dân dụng. Việc bán mảng điện gia dụng nằm trong chiến lược này.
  • Ứng viên tiềm năng: Các công ty Hàn Quốc như Samsung Electronics và LG Electronics được xem là những ứng viên hàng đầu để mua lại, nhằm tăng cường hiện diện tại thị trường Nhật Bản, vốn khó tiếp cận do hệ thống phân phối nội địa chặt chẽ.


Lý do Hitachi bán mảng điện gia dụng

Hitachi, một biểu tượng công nghiệp Nhật Bản với hơn 100 năm lịch sử, đang cân nhắc bán mảng điện gia dụng trong nước, bao gồm sản xuất tủ lạnh, máy giặt, điều hòa và các thiết bị điện tử tiêu dùng, với mức định giá khoảng 100 tỷ yên (680 triệu USD). Quyết định này phản ánh những thách thức và chiến lược chuyển đổi của tập đoàn trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt của ngành điện tử toàn cầu. Dưới đây là những lý do chính dẫn đến động thái này:

  1. Cạnh tranh gay gắt từ Hàn Quốc và Trung Quốc: Ngành điện tử tiêu dùng Nhật Bản đang chịu áp lực lớn từ các đối thủ Hàn Quốc (Samsung, LG) và Trung Quốc, vốn có lợi thế về chi phí sản xuất thấp, chiến lược marketing toàn cầu mạnh mẽ và khả năng đổi mới nhanh chóng. Trong khi Hitachi và các công ty Nhật Bản khác bị kìm hãm bởi hệ thống quản lý bảo thủ và chậm thích nghi, các thương hiệu Hàn Quốc đã chiếm lĩnh thị trường quốc tế nhờ vào thiết kế sáng tạo, chuỗi cung ứng hiệu quả và chiến lược giá cạnh tranh.

  2. Chuyển hướng chiến lược sang công nghệ lõi và hạ tầng: Hitachi đang tái định vị thành một tập đoàn công nghệ lõi, tập trung vào các lĩnh vực như hạ tầng, phần mềm công nghiệp và trí tuệ nhân tạo (AI) thông qua nền tảng Lumada. Mảng điện gia dụng, dù vẫn có lợi nhuận (EBITDA tăng 13% trong năm tài chính 2024–2025), được xem là ít hấp dẫn so với các lĩnh vực mang lại giá trị dài hạn như hệ thống đường sắt, nhà máy điện, đô thị thông minh và AI. Việc bán mảng này giúp Hitachi tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực chiến lược có tiềm năng tăng trưởng cao hơn.

  3. Tái cấu trúc liên tục trong lịch sử: Trong 15 năm qua, Hitachi đã liên tục thoái vốn khỏi các mảng kinh doanh không còn phù hợp với chiến lược dài hạn, bao gồm ổ cứng (HGST), truyền hình, máy ảnh, điều hòa và y tế. Việc bán mảng điện gia dụng là một phần trong quá trình tái cấu trúc để tối ưu hóa danh mục đầu tư, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ tiên tiến và giảm thiểu rủi ro từ những thị trường có biên lợi nhuận thấp.

  4. Thay đổi xu hướng thị trường tiêu dùng: Thị trường điện tử tiêu dùng ngày càng bị chi phối bởi các sản phẩm giá rẻ và công nghệ cao từ các thương hiệu ngoại. Tâm lý "bảo hộ" của người tiêu dùng Nhật Bản từng giúp các thương hiệu nội địa như Hitachi chiếm ưu thế, nhưng nay không còn đủ sức chống lại sự thâm nhập của các đối thủ nước ngoài. Điều này khiến mảng điện gia dụng trở thành gánh nặng chiến lược hơn là một tài sản sinh lời bền vững.

  5. Tiềm năng chuyển giao cho các đối thủ Hàn Quốc: Các công ty như Samsung và LG được xem là ứng viên tiềm năng mua lại mảng điện gia dụng của Hitachi. Điều này không chỉ giúp Hitachi thoát khỏi lĩnh vực cạnh tranh khốc liệt mà còn tạo cơ hội cho các thương hiệu Hàn Quốc mở rộng thị phần tại Nhật Bản – một thị trường vốn khó tiếp cận do hệ thống phân phối nội địa chặt chẽ.

Lịch sử hình thành và phát triển của Hitachi

Hitachi, Ltd. được thành lập vào năm 1910 bởi kỹ sư Namihei Odaira tại thành phố Hitachi, tỉnh Ibaraki, Nhật Bản, với tên gọi ban đầu là một xưởng sửa chữa điện. Tên "Hitachi" có nghĩa là "mặt trời mọc" (rising sun), phản ánh tham vọng phát triển mạnh mẽ của công ty.

  • Giai đoạn đầu (1910–1945):
    • Hitachi bắt đầu với việc sản xuất động cơ điện 5 mã lực, phục vụ ngành khai khoáng. Năm 1915, công ty sản xuất máy phát điện 10.000 mã lực, đánh dấu bước tiến trong công nghiệp nặng.
    • Trong thập niên 1920–1930, Hitachi mở rộng sang sản xuất thiết bị cơ khí (máy bơm, quạt), cáp đồng và đầu máy xe lửa (năm 1924, sản xuất đầu máy điện đầu tiên của Nhật Bản).
    • Trong Thế chiến II, Hitachi bị ép sản xuất thiết bị quân sự như radar và sonar, nhưng tránh sản xuất vũ khí trực tiếp. Nhiều nhà máy bị phá hủy bởi các cuộc không kích của Đồng minh.
  • Giai đoạn hậu chiến (1945–1980):
    • Sau chiến tranh, Hitachi được tái cấu trúc dưới sự giám sát của lực lượng chiếm đóng Mỹ và đi vào hoạt động công khai năm 1949.
    • Trong thập niên 1950–1960, Hitachi chuyển hướng sang điện tử, sản xuất tủ lạnh (1950), máy tính (1957), và bắt đầu sản xuất thiết bị gia dụng như điều hòa, TV, máy giặt.
    • Hitachi trở thành một trong "Big Five" công ty điện tử Nhật Bản, cạnh tranh với Fujitsu, Toshiba, Mitsubishi Electric và NEC. Công ty cũng xuất khẩu sản phẩm sang Bắc Mỹ và châu Âu.
  • Giai đoạn đổi mới và khủng hoảng (1980–2000):
    • Thập niên 1980, Hitachi đầu tư mạnh vào nghiên cứu và phát triển (R&D), đặc biệt trong lĩnh vực bán dẫn và công nghệ thông tin (IT). Tuy nhiên, công ty vướng vào scandal năm 1982 khi bị cáo buộc đánh cắp bí mật thiết kế từ IBM.
    • Năm 1999, Hitachi ghi nhận khoản lỗ kỷ lục 336,92 tỷ yên do cạnh tranh gay gắt và suy thoái kinh tế sau bong bóng dot-com.
  • Giai đoạn tái cấu trúc và chuyển đổi (2000–nay):
    • Từ những năm 2000, Hitachi bắt đầu thoái vốn khỏi các mảng kinh doanh không cốt lõi, tập trung vào hạ tầng xã hội, IT và công nghệ xanh. Năm 2020, Hitachi bán mảng điện gia dụng quốc tế (ngoại trừ Nhật Bản) cho Arcelik A.S. (Thổ Nhĩ Kỳ) với giá 300 triệu USD.
    • Nền tảng Lumada, ra mắt năm 2016, trở thành trụ cột chiến lược, tích hợp AI và IoT để phục vụ các hệ thống đường sắt, nhà máy điện, đô thị thông minh. Lumada giúp Hitachi tăng giá trị vốn hóa thị trường gấp 8 lần kể từ 2010, đạt khoảng 19,6 tỷ yên (khoảng 133 tỷ USD) vào năm 2025.
    • Hitachi hiện tập trung vào các lĩnh vực như năng lượng hạt nhân, đường sắt cao tốc, hệ thống điều khiển công nghiệp và giải pháp kỹ thuật số.

3. Doanh thu và quy mô của Hitachi

  • Theo báo cáo tài chính năm 2023, Hitachi đạt doanh thu hợp nhất khoảng 10,67 tỷ yên (khoảng 97,6 tỷ USD), tăng 7,5% so với năm trước.
    • Các phân khúc doanh thu chính (năm tài chính 2022):
      • Công nghệ thông tin (IT): 3.848 tỷ yên (40% tổng doanh thu).
      • Hạ tầng xã hội: 1.985 tỷ yên (20,7%).
      • Vật liệu và linh kiện chức năng cao: 1.392 tỷ yên (14,5%).
      • Hệ thống hạ tầng: 1.195 tỷ yên (12,4%).
      • Giải pháp kỹ thuật số: 1.217 tỷ yên (12,6%).
    • Mảng điện gia dụng (Hitachi Global Life Solutions) đóng góp 367,6 tỷ yên trong năm tài chính 2024–2025, chiếm tỷ lệ nhỏ so với tổng doanh thu.
  • Lợi nhuận:
    • Lợi nhuận hoạt động năm 2022: 677 tỷ yên (khoảng 6,2 tỷ USD).
    • Lợi nhuận ròng năm 2022: 451 tỷ yên (khoảng 4,1 tỷ USD).
    • Năm 2023: Lợi nhuận ròng đạt 508,2 tỷ yên (khoảng 4,6 tỷ USD).
  • Quy mô:
    • Nhân sự: Hitachi có khoảng 370.000 nhân viên toàn cầu (tính đến năm 2023).
    • Vốn hóa thị trường: Khoảng 19,6 tỷ yên (133 tỷ USD) vào năm 2025, tăng gấp 8 lần so với năm 2010.
    • Mạng lưới toàn cầu: Hitachi hoạt động tại hơn 100 quốc gia, với các chi nhánh lớn tại Bắc Mỹ, châu Âu và châu Á. Trụ sở chính đặt tại Tokyo, Nhật Bản.
    • Đầu tư R&D: Hitachi chi khoảng 466,6 tỷ yên (4,2 tỷ USD) cho nghiên cứu và phát triển trong năm tài chính 2023, chiếm khoảng 6% doanh thu.


So sánh với các thương hiệu điện tử Nhật Bản khác và lý do tồn tại/phát triển

Nhiều thương hiệu điện tử Nhật Bản khác như Sony, Panasonic, Toshiba và Sharp cũng đối mặt với những thách thức tương tự Hitachi, nhưng mỗi công ty đã chọn chiến lược khác nhau để tồn tại và phát triển. Dưới đây là phân tích so sánh và lý do tại sao một số thương hiệu vẫn duy trì được vị thế:

  1. Tập đoàn Sony:

    • Sony đã thành công trong việc chuyển đổi từ một nhà sản xuất điện tử tiêu dùng sang một tập đoàn đa ngành, tập trung vào các lĩnh vực như giải trí (PlayStation, âm nhạc, phim ảnh), cảm biến hình ảnh (CMOS) và thiết bị chuyên dụng. Sony không còn phụ thuộc quá nhiều vào các sản phẩm tiêu dùng như TV hay điện thoại, mà tập trung vào công nghệ cốt lõi (cảm biến cho máy ảnh, thiết bị y tế) và nội dung giải trí, vốn mang lại biên lợi nhuận cao và ít cạnh tranh hơn.

    • So sánh với Hitachi: Tương tự Hitachi, Sony đã thoái vốn khỏi các mảng kinh doanh không còn lợi thế (như laptop Vaio). Tuy nhiên, Sony duy trì một số sản phẩm tiêu dùng mang tính biểu tượng (như TV Bravia, tai nghe) để giữ thương hiệu, trong khi Hitachi gần như từ bỏ hoàn toàn lĩnh vực này để tập trung vào hạ tầng và AI.

  2. Panasonic:

    • Panasonic đã rút khỏi các mảng kinh doanh không hiệu quả như smartphone và TV plasma, chuyển hướng sang các lĩnh vực công nghiệp như pin xe điện (hợp tác với Tesla), thiết bị ô tô và hệ thống năng lượng. Công ty tận dụng thế mạnh trong sản xuất công nghệ cốt lõi và hợp tác quốc tế để duy trì lợi thế cạnh tranh.

    • So sánh với Hitachi: Cả hai đều chuyển hướng sang các lĩnh vực công nghiệp và công nghệ lõi, nhưng Panasonic vẫn giữ một số sản phẩm tiêu dùng (như điều hòa, tủ lạnh) tại thị trường nội địa để duy trì sự hiện diện thương hiệu. Hitachi, ngược lại, dường như quyết liệt hơn trong việc cắt bỏ hoàn toàn mảng này.

  3. Toshiba:

    • Toshiba đối mặt với nhiều khó khăn, bao gồm bê bối tài chính và sự suy giảm trong mảng điện tử tiêu dùng. Tuy nhiên, công ty vẫn tồn tại nhờ tái cấu trúc mạnh mẽ, chia tách thành các công ty độc lập và tập trung vào các lĩnh vực như năng lượng, bán dẫn và lưu trữ dữ liệu. Toshiba cũng nhận được sự hỗ trợ từ các quỹ đầu tư và chính phủ Nhật Bản.

    • So sánh với Hitachi: Toshiba và Hitachi có những điểm tương đồng trong việc thoái vốn khỏi các mảng kinh doanh không còn hiệu quả, nhưng Toshiba chậm hơn trong việc chuyển đổi sang các lĩnh vực công nghệ cao như AI. Hitachi, với nền tảng Lumada, đã tiến xa hơn trong việc định vị mình ở các thị trường tương lai.

  4. Sharp:

    • Sharp từng là một thương hiệu điện tử tiêu dùng hàng đầu, nhưng đã suy yếu và bị Foxconn (Đài Loan) mua lại vào năm 2016. Sharp vẫn tồn tại nhờ sự hỗ trợ tài chính và chiến lược từ Foxconn, tập trung vào sản xuất màn hình LCD và các thiết bị gia dụng cho thị trường châu Á. Tuy nhiên, Sharp không còn là một thế lực độc lập như trước.

    • So sánh với Hitachi: Trong khi Hitachi chủ động tái cấu trúc để tự cứu mình, Sharp buộc phải bán mình cho một đối tác nước ngoài. Điều này cho thấy Hitachi có chiến lược dài hạn rõ ràng hơn, tận dụng nội lực để chuyển đổi, thay vì phụ thuộc vào các nhà đầu tư bên ngoài.

 

Việc Hitachi bán mảng điện gia dụng là một bước đi chiến lược nhằm thích nghi với sự thay đổi của thị trường toàn cầu và tập trung vào các lĩnh vực công nghệ lõi, nơi tập đoàn có thể duy trì lợi thế cạnh tranh. Trong khi các thương hiệu Nhật Bản khác như Sony và Panasonic cũng chuyển hướng sang các lĩnh vực công nghệ cao hoặc hợp tác quốc tế để tồn tại, Hitachi nổi bật với chiến lược tập trung vào hạ tầng và AI thông qua nền tảng Lumada.

Đọc tin tóm tắt tại Facebook: https://www.facebook.com/vinastrategydotcom 

Tác giả bài viết: BBT Vinastrategy.com tổng hợp

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Mã bảo mật   
Download tài liệu
Thống kê
  • Đang truy cập20
  • Hôm nay5,323
  • Tháng hiện tại65,240
  • Tổng lượt truy cập960,178
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây