Hiện tại, không có cách trực tiếp để cá nhân hoặc công ty tự gửi thông tin của mình lên các nền tảng AI như ChatGPT, Grok, hoặc Gemini để đảm bảo thông tin được "index" (lập chỉ mục) và xuất hiện trong kết quả tìm kiếm của các mô hình này.
Tuy nhiên, chúng ta có thể tối ưu hóa sự hiện diện của thông tin cá nhân hoặc công ty trên các nguồn dữ liệu công khai mà các mô hình AI này có thể truy cập, từ đó tăng khả năng thông tin của bạn được AI sử dụng khi trả lời các truy vấn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết dựa trên thông tin từ các nguồn web và cách hoạt động của các mô hình AI.
1. Hiểu cách các mô hình AI thu thập dữ liệu
- ChatGPT (OpenAI): Sử dụng tập dữ liệu tĩnh từ các nguồn công khai như trang web, sách, tài liệu kỹ thuật và dữ liệu được cấp phép. ChatGPT không có khả năng truy cập dữ liệu thời gian thực trực tiếp, nhưng OpenAI có thể cập nhật dữ liệu định kỳ.
- Grok (xAI): Tích hợp dữ liệu từ nền tảng X, sử dụng các bài đăng và thông tin công khai để cung cấp câu trả lời cập nhật. Grok có cơ chế WebSearch và DeepSearch để tìm kiếm trên web theo thời gian thực.
- Gemini (Google): Tích hợp chặt chẽ với Google Search, sử dụng dữ liệu từ các trang web được lập chỉ mục bởi Google. Gemini có thể truy cập dữ liệu thời gian thực và sử dụng lịch sử tìm kiếm của người dùng để cá nhân hóa câu trả lời.
Vì các mô hình này dựa vào dữ liệu công khai trên web hoặc các nền tảng như X, việc tối ưu hóa thông tin của bạn trên các nguồn này sẽ tăng cơ hội xuất hiện trong kết quả AI.
2. Cách tối ưu hóa thông tin cá nhân hoặc công ty để AI lập chỉ mục: Dưới đây là các bước cụ thể để đảm bảo thông tin của bạn có thể được các mô hình AI như ChatGPT, Grok, hoặc Gemini tìm thấy và sử dụng.
Bước 1: Tạo nội dung chất lượng cao trên các nền tảng công khai
- Xây dựng website chuyên nghiệp: Tạo một trang web cá nhân hoặc công ty với nội dung rõ ràng, chi tiết và được tối ưu hóa SEO (Search Engine Optimization). Bao gồm thông tin như:
- Tên cá nhân/công ty, địa chỉ, thông tin liên hệ.
- Mô tả chi tiết về dịch vụ, sản phẩm, hoặc thành tựu cá nhân.
- Blog hoặc bài viết liên quan đến lĩnh vực của bạn để thể hiện chuyên môn (E-E-A-T: Expertise, Experience, Authoritativeness, Trustworthiness).
- Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên: Nội dung cần được viết bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu, trả lời các câu hỏi phổ biến trong ngành của bạn, vì AI thường ưu tiên nội dung rõ ràng và phù hợp với truy vấn người dùng.
- Cập nhật thường xuyên: Đăng bài viết, cập nhật sản phẩm hoặc thông tin mới để giữ nội dung tươi mới, tăng khả năng được AI thu thập.
Bước 2: Tối ưu hóa SEO cho Google và AI
- Sử dụng schema markup (dữ liệu có cấu trúc): Thêm JSON-LD hoặc schema markup vào website để giúp AI hiểu rõ nội dung, chẳng hạn như thông tin công ty, sản phẩm, hoặc bài viết FAQ. Điều này đặc biệt quan trọng với Gemini, vì nó tích hợp với Google Search.
- Tối ưu hóa từ khóa: Nghiên cứu từ khóa liên quan đến lĩnh vực của bạn và tích hợp chúng vào tiêu đề, mô tả meta, và nội dung. Ví dụ, nếu bạn là một công ty thủy sản ở Việt Nam, hãy sử dụng các từ khóa như "thức ăn thủy sản Việt Nam" hoặc "công ty nông nghiệp Việt Nam".
- Tăng cường liên kết (link building): Xây dựng các liên kết nội bộ và liên kết từ các trang web uy tín để tăng độ tin cậy (domain authority). AI thường ưu tiên các nguồn có uy tín cao.
Bước 3: Tận dụng các nền tảng xã hội và bài đăng công khai
- Hoạt động trên X: Vì Grok tích hợp dữ liệu từ X, hãy tạo và duy trì tài khoản X chuyên nghiệp cho cá nhân hoặc công ty. Đăng bài thường xuyên về các hoạt động, sản phẩm, hoặc tin tức liên quan, sử dụng hashtag phổ biến để tăng khả năng hiển thị.
- Đóng góp vào các nền tảng công khai: Viết bài trên các trang như Medium, Reddit, hoặc các diễn đàn ngành để tăng sự hiện diện. Ví dụ, Reddit là nguồn dữ liệu phổ biến cho các mô hình AI.
- Đăng ký danh bạ doanh nghiệp: Đảm bảo công ty của bạn được liệt kê trên Google My Business, Yelp, hoặc các danh bạ trực tuyến khác để tăng khả năng Gemini và các AI khác tìm thấy thông tin.
Bước 4: Tận dụng các kênh truyền thông
- Phát hành thông cáo báo chí: Gửi thông cáo báo chí đến các trang tin tức uy tín để thông tin về công ty hoặc thành tựu cá nhân được đăng tải. Các bài báo này có thể được AI thu thập.
- Hợp tác với các trang web uy tín: Đóng góp bài viết khách (guest posts) hoặc phỏng vấn trên các trang web có thẩm quyền cao trong ngành của bạn.
Bước 5: Theo dõi và cập nhật thông tin
- Sử dụng Google Analytics: Theo dõi lưu lượng truy cập từ ChatGPT (thêm utm_source=chatgpt.com) và Gemini (tìm kiếm “gemini” trong Google Analytics) để biết nội dung của bạn có được AI đề xuất hay không.
- Cập nhật liên tục: Định kỳ kiểm tra và cập nhật thông tin trên website, X, hoặc các nền tảng khác để đảm bảo tính chính xác và phù hợp.
3. Lưu ý về quyền riêng tư
- Cân nhắc dữ liệu cá nhân: Các mô hình AI như ChatGPT và Gemini thu thập và lưu trữ dữ liệu người dùng, bao gồm cả thông tin cá nhân nếu bạn gửi trực tiếp. Để bảo vệ quyền riêng tư:
- Tránh chia sẻ thông tin nhạy cảm (như số điện thoại cá nhân, địa chỉ nhà riêng) trên các nền tảng công khai.
- Với ChatGPT, bạn có thể sử dụng chế độ “Temporary Chat” để trò chuyện mà không lưu lịch sử.
- Với Gemini, quản lý cài đặt quyền riêng tư qua tài khoản Google để kiểm soát dữ liệu được lưu trữ.
- Grok và dữ liệu X: Grok sử dụng dữ liệu từ X, vì vậy hãy cẩn thận khi đăng bài, vì thông tin có thể được sử dụng để huấn luyện mô hình.
4. Hạn chế và thách thức
- Không có cách gửi trực tiếp: Hiện tại, không có cổng chính thức để gửi thông tin trực tiếp cho ChatGPT, Grok, hoặc Gemini. Các mô hình này phụ thuộc vào dữ liệu công khai hoặc được cấp phép.
- Cạnh tranh cao: Để thông tin của bạn nổi bật, cần đầu tư vào nội dung chất lượng cao và tối ưu hóa liên tục, vì AI ưu tiên các nguồn có thẩm quyền và đáng tin cậy.
- Vấn đề về thương hiệu: Ở một số quốc gia như Ấn Độ, các thương hiệu AI như ChatGPT, Grok, và Gemini gặp khó khăn trong việc đăng ký nhãn hiệu, có thể ảnh hưởng đến cách thông tin được hiển thị.
Để thông tin cá nhân hoặc công ty được “index” và xuất hiện trong kết quả tìm kiếm của ChatGPT, Grok, hoặc Gemini, bạn cần tập trung vào việc tạo nội dung công khai chất lượng cao, tối ưu hóa SEO, và duy trì sự hiện diện trên các nền tảng như X, Google My Business, và các trang tin tức. Đồng thời, hãy cẩn trọng với quyền riêng tư khi chia sẻ thông tin. Bằng cách áp dụng các chiến lược trên, bạn có thể tăng khả năng thông tin của mình được AI thu thập và sử dụng khi trả lời các truy vấn liên quan.