Xu hướng kinh doanh chăm sóc sức khỏe từ thiên nhiên

Thứ hai - 14/04/2025 08:23

Chăm sóc sức khỏe từ thiên nhiên mà cụ thể là đông y đang là ngành kinh doanh thời thượng, hãy thử tìm hiểu thế giới đang làm ra sao!

Ngành chăm sóc sức khỏe từ thiên nhiên hay từ Đông y đang nổi lên như một xu hướng chăm sóc sức khỏe toàn cầu nhờ sự quan tâm đến các phương pháp tự nhiên, bền vững và phòng ngừa bệnh tật, trị tận gốc. Thử phân tích về xu hướng ngành sức khỏe từ Đông y, các mô hình kinh doanh thành công trên thế giới, và cách Việt Nam có thể áp dụng để khởi nghiệp trong lĩnh vực này.

1. Xu hướng ngành sức khỏe từ Đông y

Tăng cường chăm sóc sức khỏe chủ động: Người tiêu dùng ưu tiên các giải pháp phòng bệnh hơn chữa bệnh, với Đông y được ưa chuộng nhờ các phương pháp như châm cứu, thảo dược, dưỡng sinh, các bài thuốc từ dược liệu, cũng đang là thế mạnh của Việt Nam và thiền định.
Kết hợp Đông-Tây y: Đông y được tích hợp với y học hiện đại, như sử dụng thảo dược trong thực phẩm chức năng hoặc liệu pháp bổ trợ trong điều trị ung thư, tiểu đường, suy nhược cơ thể....
Số hóa và công nghệ: Các ứng dụng AI hỗ trợ chẩn đoán Đông y, nền tảng tư vấn sức khỏe trực tuyến, và thương mại điện tử bán sản phẩm Đông y đang phát triển mạnh mẽ và là xu thế trong tương lai gần.
Tính cá nhân hóa: Đông y chú trọng cân bằng cơ thể theo từng cá nhân, phù hợp với xu hướng chăm sóc sức khỏe tùy chỉnh, với nhiều bài thuốc có thể cắt theo toa, cho từng cá nhân.
Du lịch chăm sóc sức khỏe: Đông y góp phần vào xu hướng du lịch kết hợp trị liệu như yoga, tắm khoáng nóng, bấm huyệt và thiền.

2. Các mô hình kinh doanh Đông y thành công trên thế giới: Dưới đây là một số mô hình kinh doanh Đông y nổi bật toàn cầu:

Chuỗi phòng khám Đông y tích hợp công nghệ
- Một nền tảng tại Trung Quốc kết hợp AI và Đông y để tư vấn trực tuyến và cung cấp sản phẩm thảo dược. Họ triển khai mô hình “bệnh viện không nhân viên” tại Singapore, sử dụng bác sĩ AI và thiết bị nhỏ gọn.
- Sử dụng công nghệ để chẩn đoán (phân tích mạch, lưỡi), kết hợp Đông y với Tây y, và cung cấp dịch vụ từ xa.
Thực phẩm chức năng và thảo dược Đông y
- Một thương hiệu Đông y lâu đời sản xuất thực phẩm chức năng, trà thảo dược, và thuốc Đông y chuẩn hóa, mở rộng tại Mỹ, châu Âu, và châu Á.
- Sản phẩm được nghiên cứu khoa học, đóng gói hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, và phân phối qua thương mại điện tử.
Spa và trung tâm chăm sóc sức khỏe Đông y
- Một chuỗi nghỉ dưỡng tại Thái Lan cung cấp liệu pháp Đông y như châm cứu, massage trị liệu, và thiền, phục vụ khách quốc tế.
- Kết hợp Đông y với du lịch, tập trung vào trải nghiệm cao cấp và cá nhân hóa.
Ứng dụng công nghệ y tế Đông y
- Một ứng dụng tại Na Uy sử dụng chatbot AI để tư vấn sức khỏe, tích hợp các nguyên lý Đông y như cân bằng âm dương và dinh dưỡng thảo dược.
- Dễ tiếp cận, chi phí thấp, phù hợp với người trẻ và thị trường quốc tế.
Hệ sinh thái sản phẩm Đông y
- Một thương hiệu đa quốc gia cung cấp thực phẩm chức năng, thiết bị y tế tại nhà, và mỹ phẩm Đông y, hiện diện tại nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam.
- Đa dạng hóa sản phẩm, tập trung vào chăm sóc sức khỏe chủ động tại nhà.

Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về các mô hình kinh doanh Đông y thành công trên thế giới, minh họa chi tiết cách họ vận hành và lý do thành công. Tôi sẽ tập trung vào các mô hình tiêu biểu, phù hợp với bối cảnh Việt Nam có thể học hỏi.

1. Chuỗi phòng khám Đông y tích hợp công nghệ - Ping An Good Doctor (Trung Quốc)

Ping An Good Doctor là nền tảng y tế trực tuyến kết hợp Đông y và Tây y, cung cấp tư vấn sức khỏe qua video call, chẩn đoán bằng AI (dựa trên phân tích lưỡi, mạch, và triệu chứng), và giao thuốc thảo dược hoặc thuốc Tây tận nhà. Họ triển khai mô hình “bệnh viện không nhân viên” tại Singapore, sử dụng buồng y tế nhỏ gọn với thiết bị AI để kiểm tra sức khỏe.
Cách thức vận hành kinh doanh:
- Người dùng tải ứng dụng, nhập triệu chứng hoặc chụp ảnh lưỡi để AI phân tích theo nguyên lý Đông y (âm dương, khí huyết).
- Bác sĩ Đông y hoặc Tây y tư vấn trực tuyến, kê đơn thuốc thảo dược (như trà giải độc, cao bổ thận) hoặc thuốc Tây.
- Thuốc được giao qua mạng lưới logistics hoặc người dùng đến hiệu thuốc liên kết.
Và đã mang lại thành công:
- Phục vụ hơn 400 triệu người dùng tại Trung Quốc tính đến năm 2023.
- Định giá công ty đạt gần 7 tỷ USD nhờ mô hình tiện lợi, chi phí thấp, và khả năng tiếp cận rộng qua công nghệ.
- Hợp tác với Grab để mở rộng tại Đông Nam Á, bao gồm mô hình buồng y tế tại các trung tâm thương mại.
Việt Nam có thể phát triển ứng dụng tương tự, tích hợp tư vấn Đông y qua AI và giao thuốc thảo dược (như sâm Ngọc Linh, đinh lăng) qua Shopee hoặc Lazada. Startup có thể bắt đầu tại TP.HCM, tận dụng lượng người dùng smartphone lớn.

2. Thực phẩm chức năng và thảo dược Đông y - Beijing Tong Ren Tang (Trung Quốc)

Tong Ren Tang, một thương hiệu Đông y hơn 350 năm tuổi, sản xuất và bán thực phẩm chức năng, trà thảo dược, và thuốc Đông y chuẩn hóa (như viên bổ thận, cao an thần). Họ kết hợp truyền thống với nghiên cứu khoa học hiện đại, xuất khẩu sản phẩm đến Mỹ, châu Âu, và châu Á.
Cách vận hành kinh doanh:
- Sản phẩm được phát triển từ bài thuốc cổ truyền (ví dụ: trà thanh nhiệt từ kim ngân hoa, viên bổ phế từ đông trùng hạ thảo).
- Đóng gói hiện đại, đạt chuẩn quốc tế (GMP, FDA), và bán qua cửa hàng truyền thống, website, Amazon, và Tmall.
- Xây dựng niềm tin bằng thương hiệu lâu đời và minh bạch nguồn gốc thảo dược.
Thành công với doanh thu hàng tỷ USD:
- Doanh thu hàng năm đạt hàng tỷ USD, với hơn 2.000 cửa hàng toàn cầu.
- Phổ biến ở thị trường quốc tế nhờ sản phẩm dễ sử dụng (viên nén, trà túi lọc) và chiến lược tiếp thị nhấn mạnh “tự nhiên, an toàn”.
Startup Việt Nam có thể sản xuất thực phẩm chức năng từ thảo dược bản địa như sâm Ngọc Linh, quế Trà Bồng, hoặc gừng Huế, đóng gói hiện đại và bán qua TikTok Shop, Shopee. Ví dụ, một công ty tại Đà Nẵng có thể ra mắt trà sâm Ngọc Linh túi lọc, nhắm đến khách nội địa và xuất khẩu sang Nhật Bản.

3. Spa và trung tâm chăm sóc sức khỏe Đông y - Six Senses (Thái Lan)

Six Senses vận hành các khu nghỉ dưỡng cao cấp tích hợp Đông y, cung cấp liệu pháp như châm cứu, massage huyệt, tắm thảo dược, yoga, và thực đơn dưỡng sinh. Họ nhắm đến khách quốc tế tìm kiếm trải nghiệm chăm sóc sức khỏe toàn diện.
Cách vận hành và triể khai:
- Khu nghỉ dưỡng được đặt tại các địa điểm thiên nhiên (như Krabi, Phuket), tạo không gian thư giãn.
- Dịch vụ Đông y được cá nhân hóa, ví dụ: tư vấn âm dương trước khi chọn liệu pháp (tắm lá thuốc, châm cứu).
- Kết hợp với ẩm thực Đông y (thực đơn từ gạo lứt, thảo mộc) và các lớp thiền, yoga.
Thành công với hơn 20 quốc gia:
- Có mặt tại hơn 20 quốc gia, thu hút khách hàng từ châu Âu, Mỹ, và Trung Đông.
- Giá dịch vụ cao (500-2.000 USD/gói) nhưng vẫn đông khách nhờ trải nghiệm độc đáo và chất lượng.
Việt Nam có thể xây dựng khu nghỉ dưỡng Đông y tại Đà Lạt, Phú Quốc, hoặc Hội An, cung cấp gói “thải độc” với tắm lá thuốc dân tộc (như lá thuốc Dao, Thái), yoga, và thực đơn Đông y. Startup có thể hợp tác với các nền tảng du lịch như Traveloka để tiếp cận khách quốc tế.

4. Hệ sinh thái sản phẩm Đông y - StrongBody (Đa quốc gia)

StrongBody cung cấp hệ sinh thái sản phẩm chăm sóc sức khỏe tại nhà, từ thực phẩm chức năng (viên bổ sung thảo dược), thiết bị y tế (máy massage huyệt), đến mỹ phẩm Đông y (mặt nạ nghệ, tinh dầu gừng). Họ bán qua thương mại điện tử và có mặt tại 40 quốc gia, bao gồm Việt Nam.
Cách thức phát triển:
- Phát triển hơn 400 sản phẩm dựa trên nguyên lý Đông y (cân bằng cơ thể, tăng cường khí huyết).
- Phân phối qua Amazon, Lazada, và website riêng, kết hợp livestream trên TikTok để giới thiệu sản phẩm.
- Nhấn mạnh tính tiện lợi, ví dụ: bộ sản phẩm “dưỡng sinh” gồm trà thảo mộc, máy đo huyết áp, và hướng dẫn thiền online.
Thành công:
- Tăng trưởng nhanh nhờ xu hướng tự chăm sóc sức khỏe và thương mại điện tử.
- Phổ biến ở Việt Nam với các sản phẩm như trà detox, máy massage huyệt giá rẻ.
Startup tại Hà Nội hoặc TP.HCM có thể tạo bộ sản phẩm Đông y tại nhà, như trà đinh lăng, máy xoa bóp huyệt, và hướng dẫn khí công qua app. Bán qua TikTok Shop và livestream sẽ giúp tiếp cận người trẻ nhanh chóng.

3. Việt Nam có thể áp dụng khởi nghiệp ngành Đông y ra sao?

Việt Nam có lợi thế về nguồn tài nguyên thảo dược phong phú, truyền thống Đông y lâu đời, và nhu cầu chăm sóc sức khỏe tự nhiên đang tăng. Dưới đây là các mô hình khởi nghiệp tiềm năng:

Phòng khám Đông y trực tuyến
- Phát triển ứng dụng cung cấp tư vấn Đông y qua video call, chẩn đoán bằng AI, và giao thuốc thảo dược tận nhà.
- Lợi thế: Giảm chi phí, tiếp cận khách hàng trẻ và vùng sâu xa. Có thể tích hợp với ví điện tử để thanh toán dễ dàng.
- Startup tại TP.HCM cung cấp dịch vụ châm cứu từ xa qua app, kết hợp giao thuốc sắc sẵn.
- Tuy nhiên vẫn có những thách thức là cần đầu tư vào AI và tuân thủ quy định y tế.
Thực phẩm chức năng Đông y chuẩn hóa
- Sản xuất trà thảo dược, viên uống bổ thận, hoặc cao hồng sâm từ bài thuốc cổ truyền, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. Tập trung vào thương hiệu và xuất khẩu.
- Với lợi thế Việt Nam có thảo dược như sâm Ngọc Linh, quế Trà Bồng. Thị trường nội địa và quốc tế đang tăng nhu cầu sản phẩm tự nhiên.
- Một Startup tại Quảng Ngãi phát triển trà quế Trà Bồng, bán trên Shopee và Amazon.
- Cần nghiên cứu khoa học để chứng minh hiệu quả và cạnh tranh với hàng nhập khẩu.
Du lịch chăm sóc sức khỏe Đông y
- Xây dựng khu nghỉ dưỡng cung cấp liệu pháp như tắm thảo dược, châm cứu, yoga, và ẩm thực dưỡng sinh, nhắm đến khách quốc tế và nội địa trung lưu.
- Việt Nam có điểm đến tự nhiên như Đà Lạt, Phú Quốc, và nguồn khoáng nóng. Thị trường du lịch chăm sóc sức khỏe nội địa đang tăng trưởng.
- Resort tại Đà Lạt cung cấp gói “thải độc” 3 ngày với thiền, tắm lá thuốc dân tộc Dao, và thực đơn Đông y.
- Cần vốn lớn và chiến lược tiếp thị quốc tế.
Hệ sinh thái sản phẩm Đông y tại nhà
- Bán thảo dược, thiết bị đo sức khỏe, mỹ phẩm Đông y qua thương mại điện tử và mạng xã hội (TikTok, livestream).
- Xu hướng mua sắm trực tuyến tại Việt Nam bùng nổ, phù hợp với người bận rộn.
- Startup tại Hà Nội bán bộ sản phẩm “dưỡng sinh tại nhà” gồm trà thảo mực, máy massage huyệt, và hướng dẫn thiền online.
- Thách thức: Cạnh tranh cao, cần xây dựng lòng tin và chất lượng.
Ứng dụng AI hỗ trợ Đông y
- Phát triển chatbot hoặc app tư vấn dinh dưỡng, bài tập dưỡng sinh, hoặc bài thuốc Đông y dựa trên triệu chứng người dùng nhập.
- Chi phí thấp, dễ mở rộng, phù hợp với giới trẻ am hiểu công nghệ.
- App giúp kiểm tra “âm dương” cơ thể và gợi ý trà thảo dược hoặc bài tập khí công.
- Cần đội ngũ công nghệ mạnh và dữ liệu y khoa đáng tin cậy.

4. Lưu ý khi khởi nghiệp Đông y tại Việt Nam

Nghiên cứu thị trường: Phân tích nhu cầu khách hàng và đối thủ cạnh tranh.
Tuân thủ pháp luật: Đông y chịu quản lý chặt chẽ về giấy phép, sản xuất thuốc, và quảng cáo. Cần đáp ứng quy định của Bộ Y tế.
Xây dựng thương hiệu: Tạo niềm tin bằng cách công khai nguồn gốc thảo dược, chứng nhận chất lượng, và minh bạch quy trình.
Huy động vốn: Tận dụng quỹ đầu tư khởi nghiệp hoặc gọi vốn cộng đồng qua livestream, TikTok Shop.
Kết nối quốc tế: Hợp tác với đối tác nước ngoài để xuất khẩu sản phẩm Đông y Việt Nam.