Các quy định quan trọng áp dụng từ ngày 1.6.2025

Ccác quy định và lưu ý quan trọng liên quan đến hoạt động kinh doanh tại Việt Nam kể từ ngày 1/6/2025, dựa trên các chính sách mới có hiệu lực, đặc biệt tập trung vào các quy định về hóa đơn điện tử, bảo hiểm xã hội (BHXH), thuế, và các lĩnh vực kinh doanh cụ thể. Những thông tin này được tổng hợp từ các nguồn pháp lý và cập nhật đến thời điểm hiện tại:

1. Quy định về hóa đơn điện tử (Nghị định 70/2025/NĐ-CP)

Nghị định 70/2025/NĐ-CP (sửa đổi Nghị định 123/2020/NĐ-CP) có hiệu lực từ 1/6/2025, đưa ra nhiều thay đổi quan trọng về hóa đơn, chứng từ, đặc biệt đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh:

• Hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên:
  • Bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.
  • Áp dụng cho 6 nhóm ngành nghề chính:
    1. Bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy).
    2. Dịch vụ ăn uống, nhà hàng.
    3. Dịch vụ lưu trú (khách sạn).
    4. Dịch vụ vận tải hành khách.
    5. Dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, chiếu phim.
    6. Dịch vụ phục vụ cá nhân khác theo Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam (VSIC 2018).
  • Lưu ý: Hộ kinh doanh cần chuẩn bị thiết bị và phần mềm máy tính tiền tích hợp HĐĐT, đăng ký với cơ quan thuế trước ngày 25/5/2025 (đặc biệt tại TP.HCM, theo kế hoạch của Chi cục Thuế khu vực II).
  • Hỗ trợ: Các nhà cung cấp dịch vụ HĐĐT (như MISA, EasyInvoice) cam kết miễn phí từ 6-12 tháng để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi.
• Cấp HĐĐT từng lần phát sinh:
  • Người nộp thuế phải nộp đầy đủ số thuế phát sinh (thuế GTGT, TNCN, TNDN, hoặc các loại thuế/phí khác) khi yêu cầu cấp hóa đơn từng lần.
  • Thời hạn cấp mã HĐĐT có thể kéo dài sang ngày làm việc tiếp theo, không bắt buộc trong ngày.
• Thay thế, điều chỉnh HĐĐT:
  • Nghị định 70 bổ sung quy định về thay thế, điều chỉnh hóa đơn điện tử, đảm bảo minh bạch và đúng quy định pháp luật.
• HĐĐT cho các ngành đặc thù:
  • Kinh doanh bảo hiểm: Lập HĐĐT tại thời điểm ghi nhận doanh thu theo Luật Kinh doanh bảo hiểm.
  • Kinh doanh xổ số: Lập HĐĐT có mã cơ quan thuế cho từng đại lý, trước khi mở thưởng kỳ tiếp theo.
  • Casino, trò chơi điện tử có thưởng: Lập HĐĐT chậm nhất 1 ngày sau khi xác định doanh thu, kèm chuyển dữ liệu theo mẫu 01/TH-DT.
  • Kinh doanh thương mại điện tử: Hóa đơn thương mại điện tử áp dụng cho xuất khẩu hàng hóa/dịch vụ ra nước ngoài, đáp ứng định dạng chuẩn dữ liệu theo Điều 10, 12 Nghị định 123/2020/NĐ-CP (sửa đổi).
• Ủy nhiệm lập HĐĐT:
  • Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh được ủy nhiệm cho bên thứ ba lập HĐĐT, mở rộng từ quy định chỉ áp dụng cho doanh nghiệp trước đây.
• Lưu ý:
  • Hộ kinh doanh nên sử dụng dịch vụ đại lý thuế để được tư vấn và hỗ trợ lập HĐĐT, kê khai thuế đúng quy định, tránh sai sót.
  • Doanh nghiệp vi phạm (trốn thuế, sử dụng HĐĐT không hợp pháp) sẽ bị ngừng sử dụng HĐĐT và xử lý theo quy định.
  • Phần mềm như MISA meInvoice, EasyPos được khuyến nghị để đáp ứng yêu cầu HĐĐT.

2. Quy định về bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, từ 1/7/2025, các quy định mới về BHXH bắt buộc sẽ áp dụng:

• Chủ hộ kinh doanh:
  • Chủ hộ kinh doanh có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh phải tham gia BHXH bắt buộc (trước đây chỉ tham gia tự nguyện).
  • Áp dụng cho cả người lao động làm việc theo hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên, kể cả hợp đồng dưới tên gọi khác nhưng có quan hệ lao động (trả lương, có sự điều hành/giám sát).
• Lưu ý:
  • Hộ kinh doanh cần liên hệ cơ quan BHXH trước 1/7/2025 để nắm thủ tục, tỷ lệ đóng, và lập kế hoạch tài chính.
  • Chuẩn bị sớm từ tháng 6/2025 để tránh bị động khi quy định có hiệu lực.

3. Chính sách thuế

Một số thay đổi về thuế có hiệu lực từ 1/6/2025 và liên quan:

• Sàn thương mại điện tử nộp thuế thay:
  • Từ 1/4/2025, các sàn thương mại điện tử (như Shopee, Lazada) và nền tảng số có chức năng thanh toán phải khấu trừ, nộp thuế thay và kê khai thuế cho hộ kinh doanh/cá nhân kinh doanh.
  • Nếu không thuộc đối tượng được nộp thuế thay, hộ kinh doanh phải tự đăng ký, khai thuế, và nộp thuế.
• Thanh toán không dùng tiền mặt:
  • Từ 1/7/2025, các giao dịch mua hàng hóa/dịch vụ từ 5 triệu đồng trở lên (bao gồm thuế GTGT) phải thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế GTGT (giảm từ ngưỡng 20 triệu đồng hiện hành).
• Sử dụng số định danh cá nhân:
  • Từ 1/7/2025, số định danh cá nhân (CCCD) sẽ thay thế mã số thuế trong một số giao dịch thuế.
• Tạm hoãn xuất cảnh:
  • Từ 1/1/2025, chủ hộ kinh doanh có nợ thuế sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh cho đến khi hoàn thành nghĩa vụ thuế, theo Luật Quản lý thuế 2019 (sửa đổi bởi Luật 56/2024/QH15).
• Miễn thuế GTGT và TNCN:
  • Từ 1/1/2026, hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm được miễn thuế GTGT và thuế TNCN. Tuy nhiên, nếu tự nguyện, hộ có thể chuyển sang phương pháp kê khai thuế để quản lý minh bạch hơn.
• Giảm thuế GTGT:
  • Từ 1/1/2025 đến 30/6/2025, thuế GTGT giảm từ 10% xuống 8% cho các hàng hóa/dịch vụ áp dụng mức thuế 10%, trừ một số ngành như viễn thông, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản.
• Lưu ý:
  • Hộ kinh doanh cần liên hệ Chi cục Thuế để xác nhận phương pháp tính thuế và cập nhật quy định mới.
  • Doanh nghiệp lớn được quản lý thuế trực tiếp bởi Cục Thuế Doanh nghiệp lớn, theo danh sách 303 doanh nghiệp ban hành ngày 27/11/2024.

4. Quy định về kinh doanh thuốc qua thương mại điện tử

Từ 1/7/2025, theo Luật Dược sửa đổi 2024, kinh doanh thuốc qua sàn thương mại điện tử, ứng dụng, hoặc website có chức năng đặt hàng trực tuyến có các yêu cầu sau:

• Tuân thủ pháp luật:
  • Phải tuân thủ quy định về giao dịch điện tử, thương mại điện tử, quảng cáo, và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
  • Đảm bảo bảo mật thông tin người mua.
• Công khai thông tin:
  • Đăng tải đầy đủ thông tin về Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược, Chứng chỉ hành nghề dược, và thông tin về thuốc được phê duyệt.
• Thông báo cơ quan quản lý:
  • Cơ sở kinh doanh phải thông báo với cơ quan có thẩm quyền (theo quy định của Bộ Y tế) trước khi kinh doanh qua thương mại điện tử.
• Yêu cầu bán lẻ:
  • Chỉ được bán lẻ thuốc không kê đơn, không phải thuốc kiểm soát đặc biệt hoặc thuộc danh mục hạn chế bán lẻ.
  • Phải tổ chức tư vấn, hướng dẫn trực tuyến và giao thuốc đúng quy định.
• Lưu ý:
  • Chuẩn bị hệ thống website/ứng dụng đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và pháp lý trước ngày 1/7/2025.

5. Điều tra doanh nghiệp năm 2025

Theo Quyết định 1706/QĐ-BKHĐT (ngày 5/8/2024), cuộc điều tra doanh nghiệp năm 2025 bắt đầu từ 1/4/2025 đến 31/7/2025 (tùy địa phương), nhằm thu thập thông tin phục vụ quản lý và hoạch định chính sách:

• Đối tượng: Doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuộc tất cả ngành kinh tế (trừ ngành O, U, T theo VSIC 2018).
• Mục đích:
  • Đánh giá tình hình kinh tế - xã hội, lập chỉ tiêu GDP/GRDP năm 2024.
  • Biên soạn Sách trắng Doanh nghiệp và Hợp tác xã năm 2025.
  • Cập nhật cơ sở dữ liệu thống kê doanh nghiệp.
• Lưu ý:
  • Doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ, số liệu về hoạt động kinh doanh (doanh thu, lợi nhuận, lao động, vốn) để cung cấp khi được yêu cầu.
  • Thời gian điều tra:
    • Hà Nội, TP.HCM: 1/4/2025 - 31/7/2025.
    • Tỉnh/thành có từ 5.000 doanh nghiệp: 1/4/2025 - 30/6/2025.
    • Tỉnh/thành còn lại: 1/4/2025 - 31/5/2025.
    • Tập đoàn, tổng công ty: 1/6/2025 - 15/7/2025.

6. Các quy định khác

• Kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng:
  • Từ 1/1/2025, theo Nghị định 158/2024/NĐ-CP, đơn vị kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng không được bán vé, thu tiền ngoài hợp đồng hoặc xác nhận đặt chỗ cho từng hành khách. Xe phải có biển báo (đối với xe chở trẻ em) và sơn màu vàng đậm (nếu chở học sinh mầm non).
• Cải cách thủ tục hành chính (TTHC):
  • Theo Quyết định 240/QĐ-TTg năm 2025, các bộ, ngành, địa phương phải kiểm soát chặt TTHC ngay từ khâu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, đơn giản hóa thủ tục, và thúc đẩy chuyển