Chân dung một siêu lừa Comisar
Vào thời kỳ đầu sự nghiệp, Comisar, một tay lừa đảo khét tiếng, đã đăng quảng cáo trên tạp chí National Enquirer về một sản phẩm mang tên "Thiết bị phơi đồ năng lượng mặt trời" với giá 49,95 USD. Quảng cáo nhấn mạnh sản phẩm sử dụng năng lượng mặt trời, không cần pin hay điện, đảm bảo hoạt động tốt trong 5 năm nếu có đủ ánh sáng mặt trời, và được giao hàng miễn phí toàn quốc. Với lời lẽ hấp dẫn, sản phẩm nhanh chóng thu hút sự chú ý của người tiêu dùng, những người kỳ vọng vào một giải pháp hiện đại cho việc phơi quần áo.
Tuy nhiên, khi nhận được sản phẩm, khách hàng ngỡ ngàng phát hiện bên trong hộp chỉ là một đoạn dây phơi đồ thông thường. Khi liên hệ với Comisar để khiếu nại, họ nhận được phản hồi rằng sản phẩm hoàn toàn đúng như mô tả: một thiết bị phơi đồ sử dụng ánh nắng mặt trời, không cần pin hay điện, và được giao miễn phí. Do không vi phạm pháp luật (vì quảng cáo không nói dối), Comisar đã thoát khỏi các cáo buộc pháp lý trong vụ này, mặc dù sau đó ông bị bắt vì các phi vụ lừa đảo khác.
Câu chuyện này nổi bật bởi cách Comisar sử dụng sự thật một cách khéo léo để đánh lừa khách hàng, khai thác lòng tin và sự thiếu cảnh giác của họ. Nó không chỉ là một vụ lừa đảo mà còn là một bài học sâu sắc về đạo đức và chiến lược trong kinh doanh.
Số tiền Comisar có thể lừa được: Dựa trên các nguồn thông tin, Steve Comisar đã lừa đảo hàng triệu USD qua nhiều phi vụ trong suốt sự nghiệp của mình. Tuy nhiên, số liệu cụ thể về từng vụ không phải lúc nào cũng được công khai rõ ràng, do tính chất phức tạp và đa dạng của các hành vi lừa đảo.
2. Chân dung Steve Comisar là ai? Steve Comisar (tên thật Steven Robert Comisar, sinh ngày 30/12/1961) là một nhân vật phức tạp, vừa là một diễn viên, vừa là một siêu lừa đảo, và sau này tuyên bố cải tà quy chính để trở thành chuyên gia chống lừa đảo. Dưới đây là chân dung của ông dựa trên các nguồn thông tin:
- Nguồn gốc và tuổi thơ:
- Comisar lớn lên ở Beverly Hills, California, một khu vực giàu có và nổi tiếng. Môi trường này có thể đã ảnh hưởng đến khả năng diễn xuất và kỹ năng giao tiếp xã hội của ông, giúp ông dễ dàng thao túng nạn nhân. Từ nhỏ, ông đã tham gia diễn xuất, xuất hiện trong hàng chục phim, chương trình truyền hình và quảng cáo. Ông được đào tạo bởi Lee Strasberg, một bậc thầy về diễn xuất phương pháp (method acting), điều này giải thích khả năng nhập vai xuất sắc của ông trong các phi vụ lừa đảo.
- Tính cách và kỹ năng:
- Comisar được mô tả là một người có sức hút, tự tin và thông minh. Ông sử dụng kỹ năng diễn xuất để xây dựng lòng tin với nạn nhân, thường đóng vai các nhân vật uy tín như nhà đầu tư dầu mỏ hoặc chuyên gia tài chính. Trong một cuộc phỏng vấn, ông chia sẻ rằng ông không chỉ bán sản phẩm mà còn "bán chính mình", khiến nạn nhân tin tưởng và sẵn sàng đầu tư.
- Ông là bậc thầy trong việc sử dụng confidence tricks (kỹ thuật lừa đảo dựa trên lòng tin), tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ cá nhân với nạn nhân trước khi yêu cầu họ đầu tư. Ông từng nói: "Tôi không hỏi họ có đầu tư không, tôi chỉ hỏi khi nào FedEx có thể đến lấy séc."
- Hình ảnh sau khi ra tù:
- Sau khi ra tù vào ngày 27/4/2018, Comisar tuyên bố cải tà quy chính và trở thành chuyên gia chống lừa đảo. Ông xuất hiện trên các chương trình truyền hình như Dateline NBC, The View, và Sally Leeza Crook & Chase dưới bí danh Brett Champion, đóng vai một chuyên gia phòng chống lừa đảo. Ông cũng viết cuốn sách America’s Guide to Fraud Prevention (2012), được quảng bá là sách bán chạy, nhưng bị Hiệp hội Kiểm tra Lừa đảo Chứng nhận (Association of Certified Fraud Examiners - ACFE) coi là "một mảnh lịch sử lừa đảo" và trưng bày trong bảo tàng lừa đảo của họ.
- Comisar hiện là người dẫn chương trình podcast Scam Junkie trên Spotify, được quảng bá là podcast tội phạm thực thụ số một tại Mỹ vào năm 2023, với hơn 9 triệu người xem chương trình trao giải podcast của Spotify. Tuy nhiên, thông tin này cần được kiểm chứng thêm, vì một số nguồn cho thấy ông vẫn bị cấm gọi mình là chuyên gia chống lừa đảo.
- Danh tiếng:
- Comisar được xếp hạng thứ hai trong số các siêu lừa đảo, chỉ sau Frank Abagnale (nhân vật trong Catch Me If You Can). FBI và các nguồn trực tuyến uy tín coi ông là một trong những kẻ lừa đảo hàng đầu thế kỷ 20. Tuy nhiên, ông cũng gây tranh cãi vì cố gắng xây dựng hình ảnh "hoàn lương" trong khi vẫn bị nghi ngờ về động cơ thực sự.
3. Lịch sử siêu lừa Steve Comisar
Lịch sử lừa đảo của Comisar trải dài qua nhiều thập kỷ, với các vụ án nổi bật được ghi nhận tại Tòa án Liên bang Los Angeles:
- 1983, 1990, 1994: Comisar bị kết án vì nhiều tội danh lừa đảo, bao gồm sử dụng các kỹ thuật confidence tricks để lừa tiền từ nạn nhân. Các phi vụ này thường liên quan đến việc giả danh các nhân vật có uy tín để bán các khoản đầu tư hoặc sản phẩm không có thật. Dù không có chi tiết cụ thể về số tiền, tổng thiệt hại được mô tả là hàng triệu USD.
- Phi vụ "thiết bị phơi đồ năng lượng mặt trời" (thập niên 1980):
- Đây là một trong những phi vụ đầu tiên và nổi tiếng nhất của Comisar. Ông quảng cáo sản phẩm trên National Enquirer, thu hút hàng trăm khách hàng với lời hứa về một thiết bị phơi đồ hiện đại. Thực tế, sản phẩm chỉ là một đoạn dây phơi đồ, nhưng quảng cáo của ông không vi phạm pháp luật, giúp ông tránh được truy tố. Ước tính, phi vụ này mang về khoảng 25.000 USD.
- Phi vụ chương trình truyền hình giả mạo (1999):
- Comisar lừa các nhà đầu tư vào một chương trình truyền hình giả mạo liên quan đến Joe Namath, một nhân vật nổi tiếng. Ông bị bắt và kết án 33 tháng tù giam vì vụ này. Số tiền thiệt hại được mô tả là "đa triệu USD", nhưng không có con số chính xác. Đây là một trong những phi vụ lớn nhất của ông, cho thấy sự tinh vi trong cách tiếp cận các nhà đầu tư giàu có.
- Hoạt động sau tù:
- Sau khi ra tù vào năm 2018, Comisar tuyên bố cải tà quy chính và bắt đầu sự nghiệp mới với tư cách diễn viên và chuyên gia chống lừa đảo. Ông xuất hiện trên các chương trình truyền hình, viết sách, và gần đây là dẫn chương trình podcast Scam Junkie. Tuy nhiên, ông bị cấm gọi mình là chuyên gia chống lừa đảo do lịch sử lừa đảo của mình, và cuốn sách của ông bị ACFE đánh giá là một phần của lịch sử lừa đảo.
- Các hoạt động khác:
- Comisar từng sử dụng bí danh Brett Champion để xuất hiện trên truyền hình và quảng bá cuốn sách America’s Guide to Fraud Prevention. Ông cũng tham gia các dự án truyền thông, bao gồm bộ phim tài liệu In the Mind of Con Artists và Making Crime Pay, được sử dụng để đào tạo nhân viên thực thi pháp luật.
- Ông tự nhận mình là một diễn viên phương pháp (method actor), sử dụng kỹ năng diễn xuất để nhập vai trong các phi vụ lừa đảo, chẳng hạn như giả làm một nhà đầu tư dầu mỏ Texas với trang phục và giọng nói phù hợp.
4. Bài học trong kinh doanh từ trường hợp Comisar
Câu chuyện của Steve Comisar không chỉ là một câu chuyện về lừa đảo mà còn cung cấp nhiều bài học quan trọng cho kinh doanh, đặc biệt liên quan đến đạo đức, lòng tin và trách nhiệm xã hội:
- Đạo đức là yếu tố cốt lõi để xây dựng lòng tin:
- Comisar đã lợi dụng lòng tin của khách hàng bằng cách sử dụng sự thật một cách méo mó. Dù hợp pháp về mặt kỹ thuật, hành vi này đã phá hủy niềm tin của nạn nhân. Trong kinh doanh, lòng tin là tài sản vô giá, và các doanh nghiệp cần đảm bảo rằng sản phẩm hoặc dịch vụ của họ đáp ứng đúng kỳ vọng của khách hàng. Ví dụ, các thương hiệu như Patagonia hay REI xây dựng uy tín bằng cách minh bạch về sản phẩm và cam kết bảo vệ môi trường.
- Ngôn từ có thể là con dao hai lưỡi:
- Comisar sử dụng ngôn từ trung thực nhưng gây hiểu lầm để lừa khách hàng. Điều này cho thấy sức mạnh của quảng cáo và tiếp thị, nhưng cũng là lời cảnh báo về việc lạm dụng ngôn từ. Doanh nghiệp cần sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, tránh gây nhầm lẫn, và đảm bảo thông điệp phù hợp với giá trị thực của sản phẩm. Ví dụ, các chiến dịch quảng cáo của Dove nhấn mạnh giá trị thực tế và tránh những lời hứa không thực tế.
- Hiểu và quản lý kỳ vọng khách hàng:
- Phi vụ "thiết bị phơi đồ" thất bại vì khách hàng kỳ vọng một sản phẩm công nghệ cao, nhưng nhận được một đoạn dây phơi đồ. Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ nhu cầu và kỳ vọng của khách hàng để tránh tạo ra sự chênh lệch giữa quảng cáo và thực tế. Amazon, ví dụ, sử dụng dữ liệu để cá nhân hóa trải nghiệm, đảm bảo khách hàng nhận được sản phẩm đúng như mong đợi.
- Hậu quả lâu dài của hành vi thiếu đạo đức:
- Dù Comisar kiếm được tiền từ các phi vụ, ông đã phải trả giá bằng nhiều lần ngồi tù và danh tiếng bị hủy hoại. Doanh nghiệp cần ưu tiên chiến lược dài hạn, xây dựng uy tín thay vì chạy theo lợi nhuận ngắn hạn. Unilever là một ví dụ, tích hợp các mục tiêu xã hội và môi trường vào chiến lược để duy trì lòng tin của khách hàng.
- Tăng cường giáo dục người tiêu dùng:
- Sự thành công của Comisar dựa trên sự thiếu cảnh giác của khách hàng. Doanh nghiệp và các tổ chức cần hỗ trợ giáo dục người tiêu dùng về cách nhận diện lừa đảo, chẳng hạn như kiểm tra nguồn gốc sản phẩm hoặc tránh các lời chào mời quá hấp dẫn. Các tổ chức như Better Business Bureau đã thực hiện nhiều chiến dịch nâng cao nhận thức để bảo vệ người tiêu dùng.
- Sức mạnh của kỹ năng diễn xuất và tâm lý trong kinh doanh:
- Comisar sử dụng kỹ năng diễn xuất để xây dựng lòng tin và thao túng nạn nhân. Trong kinh doanh, kỹ năng giao tiếp và thuyết phục là quan trọng, nhưng cần được sử dụng một cách có đạo đức. Các doanh nhân như Elon Musk hay Steve Jobs đã sử dụng khả năng thuyết phục để truyền cảm hứng, nhưng luôn gắn liền với việc cung cấp giá trị thực tế.
Câu chuyện của Comisar là lời cảnh báo về tầm quan trọng của đạo đức trong kinh doanh. Doanh nghiệp cần đặt lòng tin và giá trị thực lên hàng đầu, tránh lạm dụng ngôn từ hoặc thao túng tâm lý khách hàng. Đồng thời, người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác, kiểm tra thông tin kỹ lưỡng trước khi đầu tư hoặc mua sắm. Trong một thế giới đầy rẫy những chiêu trò, bài học từ Comisar nhắc nhở chúng ta rằng sự trung thực và minh bạch là chìa khóa để xây dựng thành công bền vững.