5 sai lầm khi làm affiliate

Sai lầm trong Affiliate Marketing: Bài học từ các tập đoàn quốc tế

Affiliate marketing (tiếp thị liên kết) là một trong những mô hình kinh doanh trực tuyến phổ biến, mang lại cơ hội kiếm thu nhập thụ động hấp dẫn. Tuy nhiên, không phải ai cũng thành công, với 95% người mới thất bại trong năm đầu tiên. Những sai lầm trong chiến lược, nội dung, và tuân thủ quy định có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về doanh thu và uy tín. Dựa trên các bài học thực tế từ các tập đoàn quốc tế và kinh nghiệm của các chuyên gia.
Sau đây là 5 sai lầm phổ biến, bài học rút ra, và tác động cụ thể đến doanh nghiệp hoặc cá nhân tham gia affiliate marketing.

1. Sai lầm: Chọn sai sản phẩm hoặc chương trình affiliate

Một trong những lỗi phổ biến nhất là chọn sản phẩm hoặc chương trình affiliate không phù hợp với đối tượng mục tiêu, chỉ tập trung vào hoa hồng cao mà bỏ qua chất lượng sản phẩm hoặc uy tín của thương hiệu. Điều này dẫn đến việc quảng bá các sản phẩm kém chất lượng, không đáp ứng nhu cầu khách hàng, hoặc liên kết với các chương trình thiếu minh bạch.

• Trường hợp Dr. Mehmet Oz và các sản phẩm giả mạo: Tiến sĩ Mehmet Oz, một nhân vật truyền thông nổi tiếng tại Mỹ, đã bị các affiliate vô đạo đức sử dụng hình ảnh để quảng bá sản phẩm acai berry và các thực phẩm chức năng không được phê duyệt. Những affiliate này tạo ra các bài viết và quảng cáo giả mạo, tuyên bố sai sự thật về hiệu quả sản phẩm. Kết quả, uy tín của Dr. Oz bị ảnh hưởng nghiêm trọng, buộc ông phải dành nhiều tập chương trình truyền hình để cảnh báo công chúng và thuê thám tử điều tra các đối tượng lừa đảo.

• Amazon Associates giảm hoa hồng năm 2020: Vào tháng 4/2020, Amazon bất ngờ giảm hoa hồng affiliate ở một số danh mục, ví dụ từ 8% xuống 3% cho sản phẩm cải tiến nhà cửa. Nhiều affiliate chỉ dựa vào Amazon đã mất phần lớn thu nhập vì không đa dạng hóa chương trình affiliate. Điều này cho thấy rủi ro khi phụ thuộc vào một nền tảng duy nhất.

Sự thay đổi đã tác động đến doanh thu và uy tín

• Doanh thu: Quảng bá sản phẩm kém chất lượng dẫn đến tỷ lệ chuyển đổi thấp (theo Awin, tỷ lệ chuyển đổi trung bình chỉ 0,5-1%), khiến affiliate mất cơ hội kiếm hoa hồng. Việc phụ thuộc vào một chương trình làm tăng rủi ro tài chính khi chính sách thay đổi.

• Uy tín: Khi khách hàng thất vọng vì sản phẩm không như quảng cáo, họ mất niềm tin vào affiliate. Ví dụ, các bài quảng cáo giả mạo liên quan đến Dr. Oz đã làm giảm lòng tin của khán giả, ảnh hưởng đến cả thương hiệu cá nhân và các đối tác liên quan.

Đúc kết bài học từ các tập đoàn quốc tế:

• Nghiên cứu kỹ sản phẩm: Chỉ quảng bá sản phẩm chất lượng cao, có đánh giá tốt, và phù hợp với nhu cầu khán giả. Hãy tự trải nghiệm sản phẩm nếu có thể.

• Đa dạng hóa chương trình: Tham gia nhiều chương trình affiliate (như CJ Affiliate, ShareASale) và không để một chương trình chiếm quá 50% doanh thu.

• Kiểm tra uy tín thương hiệu: Chọn các công ty có lịch sử minh bạch và hỗ trợ affiliate tốt, tránh các chương trình hứa hẹn lợi nhuận không thực tế.

2. Sai lầm: Thiếu nghiên cứu đối tượng khách hàng mục tiêu

Tại Việt Nam sai lầm này gặp khá nhiều, nếu không nghiên cứu kỹ nhu cầu và hành vi khách hàng thì làm affiliate rất dẽ thất bại. Nhiều affiliate không nghiên cứu kỹ đối tượng mục tiêu, dẫn đến việc tạo nội dung không phù hợp hoặc quảng bá sản phẩm không đáp ứng nhu cầu. Điều này làm giảm hiệu quả chiến dịch và lãng phí nguồn lực.

• Pampers tại Nhật Bản: Pampers từng thất bại trong chiến dịch affiliate tại Nhật Bản khi sử dụng hình ảnh con cò mang tã lót trên bao bì, một biểu tượng quen thuộc ở phương Tây nhưng xa lạ với văn hóa Nhật Bản. Các affiliate quảng bá sản phẩm này không nhận được phản hồi tích cực vì khách hàng không hiểu thông điệp, dẫn đến doanh số thấp.

• Trường hợp Lucie’s List: Ngược lại, Lucie’s List, một trang affiliate về sản phẩm cho trẻ em, thành công nhờ nghiên cứu sâu về nhu cầu của các bậc cha mẹ. Họ tạo nội dung cá nhân hóa, chia sẻ trải nghiệm thực tế, và chỉ quảng bá sản phẩm chất lượng, giúp tăng lưu lượng truy cập và doanh thu nhanh chóng.

• Doanh thu: Nội dung không phù hợp làm giảm tỷ lệ nhấp chuột và chuyển đổi. Ví dụ, chiến dịch của Pampers tại Nhật Bản thất bại vì không thu hút được khách hàng, dẫn đến doanh thu affiliate gần như không đáng kể.

• Uy tín: Khi nội dung không đáp ứng kỳ vọng, khán giả mất niềm tin vào affiliate. Điều này đặc biệt nghiêm trọng trong các thị trường nhạy cảm về văn hóa như Nhật Bản, nơi sai lầm nhỏ có thể gây phản ứng tiêu cực.

Đúc kết bài học

• Tạo chân dung khách hàng (buyer persona): Xác định độ tuổi, sở thích, hành vi mua sắm, và vấn đề của khán giả để tạo nội dung phù hợp.

• Nghiên cứu văn hóa địa phương: Khi quảng bá ở thị trường quốc tế, tìm hiểu văn hóa, ngôn ngữ, và thói quen tiêu dùng để tránh hiểu lầm.

• Cá nhân hóa nội dung: Sử dụng câu chuyện cá nhân hoặc trải nghiệm thực tế để xây dựng kết nối cảm xúc, như cách Lucie’s List đã làm.

3. Sai lầm: Không tối ưu hóa SEO và nội dung

Affiliate không phải cứ tạo link và gửi....gửi... rồi ngồi chờ là thành công!. Nhiều affiliate bỏ qua việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO) hoặc tạo nội dung chất lượng thấp, sao chép từ đối thủ. Điều này khiến nội dung khó tiếp cận khách hàng tiềm năng, giảm lưu lượng truy cập và doanh thu.

• Matt Diggity và Affiliate Lab: Matt Diggity, một affiliate marketer nổi tiếng, đạt doanh thu 400.000 USD/tháng nhờ tập trung vào SEO. Tuy nhiên, ông từng thất bại khi bỏ qua nghiên cứu từ khóa và tối ưu hóa tốc độ website, dẫn đến lưu lượng truy cập thấp. Khi áp dụng SEO bài bản (nghiên cứu từ khóa, xây dựng backlink, tối ưu tốc độ), ông đã tăng 78,3% lưu lượng truy cập từ tìm kiếm.

• Parker Pens tại thị trường Tây Ban Nha: Parker Pens từng gặp thất bại trong chiến dịch affiliate khi khẩu hiệu “It won’t leak in your pocket and embarrass you” bị dịch sai thành “It won’t leak in your pocket and get you pregnant” ở thị trường Tây Ban Nha. Các affiliate sử dụng nội dung dịch thuật kém chất lượng đã làm giảm hiệu quả chiến dịch và gây cười nhạo thương hiệu.

• Không làm SEO tốt doanh thu bị ảnh hưởng: Thiếu SEO khiến nội dung không xuất hiện trên trang đầu của Google, nơi 78,3% affiliate dựa vào để thu hút lưu lượng truy cập. Điều này dẫn đến ít nhấp chuột và hoa hồng.

• Uy tín thương hiệu giảm: Nội dung sao chép hoặc lỗi dịch thuật làm giảm độ tin cậy. Trường hợp Parker Pens không chỉ ảnh hưởng đến doanh số mà còn gây tổn hại danh tiếng thương hiệu trong ngắn hạn.

Do vậy cần nâng cao SEO ra sao?

• Tập trung vào SEO: Sử dụng công cụ như SEMrush, Ahrefs để nghiên cứu từ khóa, tối ưu tốc độ website, và xây dựng backlink từ các trang uy tín. Ngày nay AI giúp cho việc này dễ dàng hơn rất nhiều.

• Tạo nội dung chất lượng cao: Viết nội dung độc đáo, giải quyết vấn đề của khán giả, và cập nhật thường xuyên để duy trì thứ hạng.

• Kiểm tra nội dung dịch thuật: Khi làm việc ở thị trường quốc tế, hợp tác với chuyên gia bản địa để đảm bảo nội dung chính xác và phù hợp văn hóa.

4. Sai lầm: Không minh bạch với Người tiêu dùng

Nhiều affiliate không tiết lộ mối quan hệ liên kết của mình, vi phạm quy định pháp lý (như FTC tại Mỹ hoặc GDPR tại châu Âu). Điều này không chỉ gây rủi ro pháp lý mà còn làm mất lòng tin của khán giả.

• HSBC Bank và chiến dịch “Assume Nothing”: HSBC từng gặp rắc rối khi khẩu hiệu “Assume Nothing” bị dịch sai thành “Do Nothing” ở một số thị trường. Các affiliate không minh bạch về hoa hồng hoặc sử dụng nội dung sai lệch đã làm tổn hại uy tín của HSBC, buộc họ phải tái định vị thương hiệu với chi phí lớn.

• Trường hợp The She Approach: Blogger Ana Skyes từ The She Approach chia sẻ rằng cô từng thất bại khi không tiết lộ rõ ràng các liên kết affiliate trên blog. Sau khi bổ sung thông báo minh bạch và tập trung vào nội dung giá trị, cô đã tăng doanh thu affiliate nhờ xây dựng lòng tin với khán giả.

Tác động đến hiệu quả của chương trình affiliate

• Không minh bạch có thể dẫn đến bị cấm tham gia chương trình affiliate hoặc bị phạt, gây gián đoạn dòng tiền. Ví dụ, vi phạm FTC có thể bị phạt lên đến hàng nghìn USD mỗi trường hợp.

• Người tiêu dùng mất niềm tin khi phát hiện affiliate che giấu mối quan hệ tài chính, dẫn đến giảm tương tác và tỷ lệ chuyển đổi. Trường hợp HSBC cho thấy sai lầm nhỏ trong thông điệp có thể gây khủng hoảng truyền thông.

Bài học rút ra là gì!

• Tuân thủ quy định pháp lý: Luôn công khai mối quan hệ affiliate với thông báo rõ ràng (ví dụ: “Bài viết chứa liên kết affiliate, tôi có thể nhận hoa hồng nếu bạn mua hàng”).

• Xây dựng lòng tin: Minh bạch giúp tăng độ tin cậy, khuyến khích khán giả quay lại và tương tác lâu dài.

• Kiểm tra nội dung quảng cáo: Đảm bảo thông điệp chính xác, tránh phóng đại lợi ích sản phẩm để duy trì uy tín.

5. Sai lầm: Thiếu kiên nhẫn và chiến lược dài hạn

Affiliate là hoạt động cần tính bền bỉ và có chiến lược, kế hoạch hành động cụ thể. Nhiều affiliate mong đợi thành công nhanh chóng, bỏ cuộc khi không thấy kết quả ngay lập tức. Họ không đầu tư vào chiến lược dài hạn như xây dựng nội dung bền vững, tối ưu hóa chương trình, hoặc phát triển thương hiệu cá nhân.

• Alexander Stoyanov và Wealthy By Default: Alexander Stoyanov, một affiliate marketer, từng thất bại vì thiếu chiến lược và coi affiliate marketing là “làm giàu nhanh”. Sau khi xây dựng nội dung chất lượng, tập trung vào một niche cụ thể, và kiên trì với SEO, anh đã đạt doanh thu ổn định nhờ lưu lượng truy cập tăng trưởng đều đặn.

• Mercedes-Benz tại Trung Quốc: Mercedes-Benz từng gặp khó khăn khi tên thương hiệu bị phát âm sai thành “Bensi” (gần nghĩa “chạy đi chết” trong tiếng Trung). Các affiliate không nghiên cứu thị trường đã sử dụng tên gọi sai, dẫn đến chiến dịch thất bại và tổn hại hình ảnh. Mercedes-Benz phải đầu tư lớn để tái định vị thương hiệu, minh chứng rằng thành công đòi hỏi chiến lược dài hạn.

Tác động đến uy tín

• Thiếu kiên nhẫn dẫn đến bỏ lỡ cơ hội xây dựng lưu lượng truy cập bền vững. Theo Insider Intelligence, top affiliate có thể kiếm 1,5 triệu USD/năm, nhưng điều này đòi hỏi thời gian và chiến lược.

• Bỏ cuộc sớm hoặc chạy theo lợi nhuận ngắn hạn làm giảm cơ hội xây dựng thương hiệu cá nhân. Trường hợp Mercedes-Benz cho thấy sai lầm trong chiến lược có thể gây tổn thất hàng triệu USD để sửa chữa.

Và rút ra bài học:

• Xây dựng chiến lược dài hạn: Tập trung vào nội dung evergreen (bền vững), SEO, và phát triển thương hiệu cá nhân để tạo lưu lượng truy cập ổn định.

• Đặt mục tiêu thực tế: Hiểu rằng affiliate marketing cần 6-12 tháng để thấy kết quả đáng kể, đặc biệt với người mới.

• Kiên trì cải tiến: Thường xuyên phân tích dữ liệu (click, chuyển đổi, ROI) để tối ưu hóa chiến dịch.

Tránh sai lầm để xây dựng affiliate marketing bền vững

Affiliate marketing mang lại cơ hội lớn, nhưng những sai lầm như chọn sai sản phẩm, thiếu nghiên cứu đối tượng, bỏ qua SEO, không minh bạch, và thiếu kiên nhẫn có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về doanh thu và uy tín. Các bài học từ quốc tế, từ Dr. Mehmet Oz, Pampers, đến Mercedes-Benz, cho thấy rằng thành công đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tuân thủ quy định, và chiến lược dài hạn.

Lời khuyên từ ứng dụng thực tiễn:

1. Nghiên cứu kỹ lưỡng: Chọn sản phẩm chất lượng, phù hợp niche, và nghiên cứu văn hóa thị trường.

2. Tối ưu hóa nội dung: Đầu tư vào SEO, tạo nội dung độc đáo, và minh bạch với khán giả.

3. Kiên trì và đa dạng hóa: Xây dựng chiến lược dài hạn, không phụ thuộc vào một chương trình, và kiên nhẫn với quá trình phát triển.

Câu chuyện truyền cảm hứng làm affiliate thành công: Matt Diggity, từ chỗ thất bại vì thiếu SEO, đã đạt doanh thu 400.000 USD/tháng bằng cách kiên trì tối ưu hóa nội dung và chiến lược. Tại Việt Nam, các affiliate thành công như các blogger thời trang hoặc công nghệ cũng áp dụng nguyên tắc tương tự, tập trung vào giá trị thực và lòng tin của khán giả.

"Thành công trong affiliate marketing không đến từ may mắn, mà từ việc tránh những sai lầm nhỏ và kiên định xây dựng giá trị lâu dài, có kế hoạch hành động cụ thể."